Πάντα «Αu revoir», ποτέ «αντίο»

 απο ΤΟ ΒΗΜΑ


Βρίσκεται στην Πατησίων από το 1958. Είναι το παλαιότερο μπαρ της Αθήνας, έργο του αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιου. Το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων εξετάζει την ανακήρυξή του σε διατηρητέο χώρο

«Δεν θα το κάνουμε εδώ αμέρικαν μπαρ!» ήταν μία από τις ωραίες κινηματογραφικές ατάκες του Διονύση Παπαγιαννόπουλου στο παλαιό ελληνικό σινεμά. Στην περίπτωση όμως του «Αu revoir», του μπαρ της Πατησίων, με ζωή μισού αιώνα και με ιστορία που γράφτηκε από έναν μεγάλο έλληνα αρχιτέκτονα και συνεχίστηκε από τους διάσημους θαμώνες του, φαίνεται ότι αυτό δεν ισχύει. Ως «σημαντικό και σπάνιο δείγμα διαμόρφωσης εσωτερικού χώρου του ύστερου μοντέρνου κινήματος στην Ελλάδα, καθώς και έναν από τους ελάχιστους χώρους κοινωνικής συνεύρεσης, που διατηρεί αυθεντικά το ύφος της εποχής του ΄60 και του δημιουργού του, αρχιτέκτονα και διανοητή Αριστομένη Προβελέγγιου» ζητείται να κηρυχθεί ο χώρος από την αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Πολιτισμού. Και αν συμβεί αυτό, θα είναι η πρώτη φορά που ένα ελληνικό μπαρ περνά στην ιστορία.

Στις 10 Μαρτίου 1958 άνοιξε το «Αu Revoir», ένα από τα πρώτα της Αθήνας, στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας της Πατησίων 136, αλλά εδώ και λίγους μήνες είναι κλειστό. Οι ιδιοκτήτες του, τα αδέλφια Λύσανδρος και Θόδωρος Παπαθεοδώρου, αφού το δημιούργησαν και το δούλεψαν για περισσότερα από 50 χρόνια, έφθασε η στιγμή να συνταξιοδοτηθούν.

Σε αμηχανία βρέθηκε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο κλήθηκε την περασμένη Πέμπτη να αποφασίσει για τον χαρακτηρισμό του ως μνημείου, αφού παρόμοια ζητήματα δεν ανακύπτουν συχνά (αν και ίσως θα έπρεπε). Και παρά τη μα κρά συζήτηση, δεν κατέληξε σε απόφαση ζητώντας πρώτα τη λεπτομερή καταγραφή των αντικειμένων του μπαρ. Ως σήμερα άλλωστε μόνον ορισμένοι κινηματογράφοι έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέοι, όπως το διπλανό «Αελλώ», κηρυγμένο μνημείο είναι το βιβλιοπωλείο «Ικαρος» στο ισόγειο παλαιάς πολυκατοικίας, αλλά και ακίνητο του Ορφανίδη, με ατυχή πάντως, όπως χαρακτηρίζεται, εξέλιξη.

Από την άλλη, το «Αu Revoir» παραμένει για την αρχιτεκτονική αλλά και για την αστική μνήμη της Αθήνας ένα τοπόσημο με ιδιαίτερη αξία. Ο σχεδιασμός των επίπλων, η επένδυση των τοίχων και τα φωτιστικά από ψάθα, ο ανάγλυφος πάγκος του από σκυρόδεμα με γεωμετρικά διακοσμητικά σχέδια, η οροφογραφία, ακόμη και τα χρώματα των υφασμάτων, του ξύλου και των βαμμένων υλικών όλα είχαν σχεδιαστεί από τον αρχιτέκτονα Αριστομένη Προβελέγγιο.

«Δεν θέλουμε να το κλείσουμε, ούτε να αλλάξει και να γίνει κάτι άλλο. Το φτιάξαμε με μεράκι και το αγαπάμε» δηλώνουν οι ιδιοκτήτες. Ωστόσο, «προσπαθήσαμε να το νοικιάσουμε, επί ένα χρόνο υπήρχε η αγγελία, αλλά το ενδιαφέρον ήταν μικρό και καμία από τις προτάσεις δεν ταιριάζει με την ιστορία του.Ενας ενοικιαστής μάς έλεγε ότι θα βάλει “γυναίκες”, ένας άλλος ήθελε να το κάνει φαστ φουντ.Δεν είναι αυτά τα πράγματα για το “Αu Revoir”».
Δεν είναι μόνον το κτίριο και τα έπιπλα, δηλαδή, είναι η ατμόσφαιρα και η αύρα μιας άλλης εποχής, είναι το άυλο που χρήζουν διατήρησης. «Ακόμη και πρόσφατα οι φοιτητές μας πήγαιναν να πιουν ένα ποτό στο μπαρ του Προβελέγγιου,όπως έλεγαν» ανέφερε ο καθηγητής κ. Τουρνικιώτης, παραθέτοντας παραδείγματα παρόμοιων χώρων που έχουν διατηρηθεί στην Ευρώπη.
Ο Προβελέγγιος το καμάρωνε

Ο Αριστομένης Προβελέγγιος

«Γνώρισα τον Προβελέγγιο στους Δελφούς,όπου δούλευα μπάρμαν στο Ξενία.Του είπα ότι ήθελα να ανοίξω ένα μαγαζί στην Αθήνα και του ζήτησα τη βοήθεια.“Προχώρα”, μου είπε,“θα το κάνω εγώ”.Ετσι κι έγινε.Υστερα ερχόταν καμιά φορά και το καμάρωνε»θυμάται ο κ.Θόδωρος Παπαθεοδώρου.Ποιοι έρχονταν στο μπαρ; «Ολοι»απαντούν τα δύο αδέλφια,Λύσανδρος και Θόδωρος,με μία φωνή: ο Χατζηχρήστος,ο Ηλιόπουλος,ο Σταυρίδης,ο Αυλωνίτης, ο Στολίγκας,η Αννα και η Μαρία Καλουτά,η Βέμπο με τον Τραϊφόρο,ο Ψαθάς που έγραψε και ένα χρονογράφημα για το μπαρ,ο Φωκίων Δημητριάδης.Και από πολιτικούς; Εδώ οι αδελφοί Παπαθεοδώρου διστάζουν.Στην εποχή τους κάποια προσχήματα έπρεπε να τηρούνται.