ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ

απο το archello
http://www.archello.com/en/project/archiportrait#

ARCHIPORTRAIT is an artistic representation of 33 architects, in which the faces and the expressions are made of their architecture. 

All of us have tried at least once to imagine what it resembles a cloud’s shape. An exercise of imagination that helps uninhibited sense and look behind appearances. Although the geometry of the architecture can reveal unexpected and surprising forms. An eye, the shape of a face or a mouth can be read between the structures of a building. 33 illustrations as 33 short stories trying to relate 33 architects. I studied the faces and architecture of some of the most well-known protagonists of contemporary architecture to be able to do a portrait. Break down and dissect the projects to detect and select the hidden features. 

The intent is to display the likeness, personality, and even the mood of the protagonist through his aesthetic. 

A portrait is like the mirror of soul. The idea is to summarize and photograph in one image the architect and his work. The shapes and geometries that are designed by the architect become features for drawing his face. A metaphor of architecture where every little detail 
is a key component of the whole mosaic. I try to develop an expressive and allusive abstraction in which I combined planar structures with three-dimensional shapes to achieve a kind of metaphysical expression. 

I’m using simple geometric shapes, juxtaposed without the illusions of perspective where diverse elements could be superimposed, made transparent or penetrate one another, while retaining their spatial relationships. 

Each architect is its architecture, and in my images each architect is made of architecture.

TRAVELOGUES ME TO BΛΕΜΜΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ

http://el.travelogues.gr/

OI ΠΕΡΙΗΓΗΤΕΣ

Περιηγητικά έργα θεωρούμε τα κείμενα και τις εικόνες, τα οποία μας κληροδότησε κάθε Δυτικοευρωπαίος ταξιδιώτης, ή και μη ταξιδιώτης, ο οποίος κατέθεσε σε έντυπο ή σε χειρόγραφο την εμπειρία ή τη γνώση ή το όραμά του ταξιδεύοντας ή περιγράφοντας τον χώρο της Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης από τον 15ο έως τον 20ό αιώνα. Περιηγητές θεωρούνται: οι ταξιδιώτες αλλά και οι λόγιοι ταξιδιώτες, όπως γεωγράφοι, χαρτογράφοι, νησολόγοι, ουμανιστές αλλά και διπλωμάτες, προσκυνητές, κατάσκοποι, φυσιοδίφες, στρατιωτικοί, ναυτικοί, ιατροί, ιερείς, θεωρητικοί και εμπειρογνώμονες, ζωγράφοι, τοπιογράφοι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, αρχαιολόγοι, ρομαντικοί συγγραφείς, έμποροι και ιεραπόστολοι, μοναχοί, επιστήμονες, πειρατές, αιχμάλωτοι, λογοτέχνες και τυχοδιώκτες, οι οποίοι μας κληροδότησαν κείμενα αλλά και εικόνες από τα ταξίδια τους. Aνάμεσα στην ευρωπαϊκή Δύση και στους Ελληνορθόδοξους αλλά και τις άλλες εθνοθρησκευτικές ομάδες (Μουσουλμάνους, Αρμένιους, Εβραίους, Καθολικούς) που συνυπήρχαν, και στις κυρίαρχες σε αυτούς δυνάμεις -κατά χρονική και γεωγραφική περίπτωση- (Oθωμανοί, Bενετοί, Γενουάτες, Γάλλοι, Άγγλοι κ.ά.) μεσολαβεί ένα επικοινωνιακό στοιχείο: ο ταξιδιώτης και το προϊόν του ταξιδιού του. H πρόσληψη λοιπόν του χώρου και των ανθρώπων στους τόπους αυτούς ακολούθησε πιστά το παλιρροϊκό κύμα όλων των πνευματικών, πολιτικών και πολιτιστικών ρευμάτων που στη διάρκεια του 15ου έως τον 20ό αιώνα παρέσυραν τους Eυρωπαίους στο μεγάλο παιγνίδι της Iστορίας. Τα περιηγητικά έργα προβάλλουν συνεπώς με τα κείμενα και τις εικόνες τους, το “πώς η Ευρώπη έβλεπε” σε κάθε ιστορική συγκυρία τους τόπους, τους ανθρώπους και τα μνημεία που συναντούσαν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους οι περιηγητές.

H Σωτηρία της αρχιτεκτονικής στου Γουδή Περπατήσαμε στο αρχιτεκτονικό πάρκο του νοσοκομείου Σωτηρία.

απο τη popaganda της Ελένης Κυριακίδου

Αν υπάρχει τουλάχιστον ένας άνθρωπος που έχει επισκεφθεί κάποιο νοσοκομείο και έχει ασχοληθεί με την αρχιτεκτονική του, τότε πραγματικά θα πρέπει να τον βραβεύσουμε με κάποιο βραβείο. Ειδικά τα ελληνικά νοσοκομεία. Περισσότερο δε όταν δεν βρίσκεις κρεβάτι ή γιατρό, δεν έχει χρόνο να παρατηρήσεις το desing. Λογικό. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις. Μια από αυτές είναι το κτιριακό συγκρότημα του Νοσοκομείου Σωτηρία στου Γουδή. Εκεί παρατηρήσαμε το εξής καταπληκτικό: ένα πρότυπο Νεοελληνικό αρχιτεκτονικό πάρκο. Η αιτία είναι απλή. Διαφορετικές δωρεές σε διαφορετικές χρονικές περιόδου όπου επικρατούσαν διαφορετικές αρχιτεκτονικές αντιλήψεις. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το 1902 η Σοφία Σλήμαν ιδρύει στις παρυφές του Γουδή το πρώτο ελληνικό σανατόριο, τη Σωτηρία. Έκτοτε το νοσοκομείο έχει συνδεθεί με την αντιμετώπιση της πνευμονικής φυματίωσης στη χώρα μας. Η ανεπαρκής χρηματοδότηση οδηγεί στη δημιουργία μικρών κτιρίων που δεν έχουν καμία σχέση με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά και τα οποία χτίζονται σε διαφορετικές χρονικά περιόδους. Στις 6 Ιουνίου του 1905 γίνονται τα εγκαίνια του Ιδρύματος και ταυτόχρονα η εισαγωγή του πρώτου ασθενούς. Η συνεχής αύξηση των κρουσμάτων φυματίωσης στην Ελλάδα οδηγεί στην δημιουργία και άλλων περιπτέρων που χτίζονται κυρίως από εράνους και δωρεές. Το 1919 το κράτος με τη συναίνεση των εκπροσώπων αναλαμβάνει τη διοίκηση του Ιδρύματος στο πλαίσιο μιας πιο ενεργής πολιτικής που ήθελε να ακολουθήσει. Έτσι, ιδρύεται και το Υπουργείο Περίθαλψης και ψηφίζεται ο νόμος 1979 «Περί ιδρύσεων αντιφυματικών ιατρείων, νοσοκομείων αναρρωτηρίων και ορεινών θεραπευτηρίων» που κρατικοποιεί σε απόλυτο βαθμό τον αντιφυματικό αγώνα. Το μεγαλόπνοο σχέδιο όμως δεν εφαρμόστηκε ποτέ καθώς η μικρασιατική καταστροφή οδήγησε σε μεγάλη προσέλευση φυματικών με αποτέλεσμα να υποβιβαστεί εντελώς το επίπεδο νοσηλείας των ασθενών. Κάτω από αυτές τις συνθήκες το κράτος αυξάνει τις επιδοτήσεις προς τα σανατόρια και με δικά του έξοδα ανεγείρει ένα ακόμα περίπτερο για να καλύψει τις ανάγκες του «Σωτηρία», ενώ το 1930 ξεκινά και η λειτουργία του Φυματιολογικού Κέντρου που είχε ως αντικείμενο την επιστημονική έρευνα και βοήθησε σημαντικά στην επάνδρωση του ιδρύματος.

 Το 1961 μεταβάλλεται ο χαρακτήρας του νοσοκομείου σε διαγνωστικό και θεραπευτικό κέντρο νοσημάτων του αναπνευστικού συστήματος και μετονομάζεται σε «Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος», ενώ από το 1981 έως και σήμερα έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές με αποτέλεσμα να θεωρείται Γενικό Νοσοκομείο. Όσον αφορά στην αρχιτεκτονική, το Σωτηρία, έργο του Ιωάννη Δεσποτόπουλου, αποτελεί την πρώτη εφαρμογή της κοινωνιοκεντρικής ιδεολογίας του Bauhaus και εκφράζει τις αντιλήψεις της ιατρικής και της θεραπείας που επικρατούσαν στον Μεσοπόλεμο. Οι όγκοι χαρακτηρίζονται από μία απόλυτη αρχιτεκτονική καθαρότητα στην οποία δεν υπάρχει τίποτα περιττό. Όλα τα υπόλοιπα κτίρια που λειτουργούσαν ως σανατόρια θυμίζουν παλιά αρχοντικά και δίνουν την ιδέα μιας ατομικής θεραπείας.
 http://popaganda.gr/h-sotiria-tis-architektonikis-sto-goudi/

Η Αμερικανίδα ζωγράφος Betty Ryan που ερωτεύτηκε την Άνδρο

απο τη popaganda της Εύης Μαλλιαρού Είδαμε την έκθεση-ρετροσπεκτίβα που διοργανώθηκε προς τιμήν της, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννηση της σπουδαίας εικαστικού που έζησε τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια της ζωής της στο αρχοντικό νησί του Αιγαίου.

Για πρώτη φορά στο Μουσείο Γουλανδρή, στην Άνδρο, παρουσιάζεται ένα καλλιτεχνικό γεγονός εκτός θερινής περιόδου, μία μεγάλη έκθεση που διοργάνωσαν «Οι φίλοι της Betty Ryan» με αντιπροσωπευτικά έργα της διάσημης Αμερικανίδας ζωγράφου. Ποια ήταν όμως στ’ αλήθεια η Betty Ryan; Γεννιέται τo 1914 στη Νέα Υόρκη από εύπορους γονείς και ζει από πολύ μικρή σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον, ταξιδεύοντας στο εξωτερικό. Στα δεκαέξι της παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής στην πρωτοποριακή Σχολή Καλών Τεχνών του Hans Hofmann στη Νέα Υόρκη, ο οποίος εισάγει τον Κυβισμό στις ΗΠΑ.

Στα δεκαοχτώ της, μιλάει τα γαλλικά με ευχέρεια και θέλει να γίνει ζωγράφος. Εγγράφεται στην Ακαδημία Ozenfant στο Παρίσι. Ο Ozenfant, ξάδερφος του Le Corbusier, ήταν διάσημος για το κίνημα του Πουρισμού, που ερχόταν σε αντίθεση με τον Κυβισμό, υποστηρίζοντας τα πρωταρχικά, ευδιάκριτα στοιχεία και την καθαρή φόρμα. Μετά τον πόλεμο και κατά τη δεκαετία του ΄50, ο Ozenfant θα μεταφέρει την Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Νέα Υόρκη, όπου εγκαθίσταται, καθώς και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι διανοούμενοι. Εκεί θα ξανασυναντηθεί με τη Ryan. Επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1933, σε εκπαιδευτικό ταξίδι στην Πελοπόννησο με τον Ozenfant, όπου μαγεύεται από το ελληνικό φως. Παραμένει έξι μήνες παραπάνω στην Ολυμπία, μόνη, ζωγραφίζοντας και μαθαίνοντας ελληνικά. Το 1934, η ζωγράφος είναι 20 χρονών και μετακομίζει στο Παρίσι όπου συναντά προσωπικότητες όπως οι Henry Miller, Lawrence Durrell, James Joyce, Paul Klee, Hans Reichel, Wassily Kandinsky, Salvador Dalí, Marc Chagall, Jean Lurçat, Chaim Soutine, Michael Fraenkel, Alberto Giacometti και Marcel Duchamp που θα επηρεάσουν τη ζωή της. Στη Villa Seurat, την κατοικία-καλλιτεχνικό χώρο της, η Betty Ryan οργανώνει τα περίφημα γεύματά της με καλεσμένους πολλούς καλλιτέχνες. Γειτονές της, ο Henry Miller και η Anais Nin, που ήταν ζευγάρι. Ο Τροπικός του Καρκίνου του Miller μόλις έχει δημοσιευθεί και τον καθιερώνει ως συγγραφέα. MAKL3177 Με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου η καλλιτεχνική συντροφιά στο Παρίσι διαλύεται. Η Betty Ryan αναγκάζεται να επιστρέψει στην Αμερική. Παρακολουθεί ένα εντατικό τμήμα ρωσικών στο Harvard και κατόπιν εργάζεται στο πρόγραμμα κατασκευής των πλοίων Λίμπερτυ στο San Francisco, μεταφράζοντας την αλληλογραφία με τους Σοβιετικούς παραλήπτες των πλοίων. Κάποια στιγμή τη δεκαετία του ’60 αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα και να αφοσιωθεί στη ζωγραφική. Πρώτα πηγαίνει στην Αθήνα και μετά στα Χανιά. Στην Αθήνα γίνεται φίλη με τη Λιλίκα Νάκου. Στα Χανιά συναντά αρκετούς γνωστούς από τον κύκλο του Παρισιού. Επίσης γνωρίζεται με τη Μαρίνα Καραγάτση και τον Philip Tarlow που της προτείνουν να δοκιμάσει την Άνδρο ως νέο τόπο διαμονής της στην Ελλάδα, γιατί έχει αρχίσει να την κουράζει η παρέα των Χανιών. Στις αρχές τις δεκαετίας του ΄70 η εικαστικός γνωρίζει τον Δημήτρη Πολέμη, ιδρυτή της Καϊρείου Βιβλιοθήκης στη Χώρα της Άνδρου, ο οποίος της παραχωρεί ένα από τα σπίτια του στ΄Απατούρια, κοντά στη Χώρα. Τον ίδιο καιρό θα συναντήσει και το ζεύγος Brown με το οποίο θα παραμείνει φίλη για τα επόμενα 30 χρόνια, μέχρι τον θάνατο της. Mary Gifford Brown (φωτογραφία: Εύη Μαλλιαρού) Mary Gifford Brown (φωτογραφία: Εύη Μαλλιαρού) Είχα την τύχη να συνομιλήσω με την 80χρονη Βρετανίδα συγγραφέα, ηθοποιό και τραγουδίστρια Mary Gifford Brown στο χωριό Άγιος Πέτρος της Άνδρου. Με υποδέχτηκε στο παραδοσιακό σπίτι της με τις καταπληκτικές ταπισερί που έχει υφάνει η ίδια να κρέμονται γύρω-γύρω στους λευκούς τοίχους. Κατά έναν περίεργο τρόπο το σπίτι θύμιζε μεσαιωνικό αρχοντόσπιτο της αγγλικής εξοχής. Μόνον η μαγευτική θέα του ηλιοβασιλέματος στη θάλασσα μπορούσε να με επαναφέρει στις Κυκλάδες, ξεχνώντας για λίγο το book-room, στο οποίο καθόμουν. Στη συνέντευξη μαζί της έμαθα τα σημαντικότερα γεγονότα που έφεραν εκείνην και τον σύζυγό της, Αμερικανό συνθέτη Francis James Brown, κοντά στη Betty Ryan: «Η Betty γνώρισε τον Jim, πολύ πριν την γνωρίσω εγώ, στα Χανιά το 1966. Τα Χανιά είχαν γίνει της μόδας τότε για τους καλλιτέχνες. Εκεί γίνανε φίλοι οι δυο τους. Ο Jim θαύμαζε τη ζωγραφική της και κυρίως το γεγονός ότι εργαζόταν αδιάκοπα, όπως και εκείνος. Άργοτερα, όταν γνωρίστηκα κι εγώ μαζί της, είδα ότι πράγματι αυτό που τους ένωνε κυρίως ήταν η αφοσίωση στη δουλειά τους. Τη δεκαετία του ΄70, ακολούθησα τον πρώην άντρα μου που ήρθε να εγκατασταθεί στην Αθήνα λόγω εργασίας, παίρνοντας μαζί και τα τρία παιδιά μας. Έτσι εγώ χρειάστηκε να παρατήσω την καριέρα μου στην αγγλική τηλεόραση. Τελικά, παρέμεινα στην Αθήνα όταν ο άντρας μου χρειάστηκε να μετακινηθεί ξανά για τη δουλειά του και έτσι χωρίσαμε. Όταν γνώρισα τον Jim λίγο αργότερα, είχα ήδη διαβάσει τον Κολοσσό του Μαρουσιού του Henry Miller και αναρωτιόμουν αν η Betty Ryan, που αναφέρει στο βιβλίο του ότι ήταν η αιτία που επισκέφθηκε την Ελλάδα, ζούσε ακόμα εδώ. Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν, παντρεμένη πια με τον Jim, γνώρισα την παλιά του φίλη από τα Χανιά, στην Αθήνα. Αργότερα, όταν αγοράσαμε το σπίτι στην Άνδρο το 1981 η δημιουργική μας συναναστροφή και η βαθιά φιλία με την Betty άνθησαν και διατηρήθηκαν μέχρι τον θάνατό της το 2003. Ο Jim πέθανε πέντε χρόνια αργότερα. Θυμάμαι τη δεκαετία του ΄80 που παίρναμε το Pony και οδηγούσαμε από τον Αγ.Πέτρο στην άλλη άκρη του νησιού που βρίσκονταν τ’Απατούρια, πάνω σ’έναν κακοτράχαλο χωματόδρομο, για να τη συναντήσουμε. Εκείνη παρέμενε ένας άνθρωπος μοναχικός και διακριτικός, αποτραβηγμένη στο σπίτι της, το οποίο είχε μια υπέροχη θέα και εκεί ζωγράφιζε καθημερινά.» JIM_0013 Η Betty Ryan άφησε κύριο εκτελεστή της διαθήκης της την Mary Brown, η οποία κατόρθωσε να βάλει σε μια σειρά την τεράστια αλληλογραφία της ζωγράφου με γράμματα των Henry Miller, Lawrence Durrell και άλλων σημαντικών προσωπικοτήτων, που βρέθηκε στο σπίτι της στ’Απατούρια. Κατόπιν η Mary τα δώρισε στην Καϊρειο Βιβλιοθήκη γιατί, όπως μου είπε με το γλυκό της χαμόγελο και βλέμμα, ένιωθε ότι «δικαιωματικά ανήκουν εκεί και έτσι έπρεπε να γίνει.» Ένα εντυπωσιακό σεντούκι ζωγραφισμένο από τη Ryan και το πιάνο του αγαπημένου της σύζυγου Jim, δηλώνουν την παρουσία τους στο σαλόνι αλλά και στη μνήμη της οικοδέσποινας, ως αντικείμενα μιας άλλης εποχής. Τα έργα της Betty Ryan που εκτίθενται στο Μουσείο Γουλανδρή περιλαμβάνουν ελαιογραφίες, ακουαρέλες και σχέδια και είναι εμπνευσμένα κυρίως από την Άνδρο. Τα κύρια χαρακτηριστικά τους είναι το χρώμα, οι καθαρές φόρμες, η μουσικότητα, η λυρικότητα, μια ονειρική πραγματικότητα και η σιωπή. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης ακούγονται έργα του Αμερικανού συνθέτη Francis James Brown εμπνευσμένα από τα έργα της Betty Ryan. Επίσης προβάλλεται το ντοκιμαντέρ Ημιτελής συζήτηση με τη Betty Ryan των Arlind Schmidt και Heidrun Brandt. Πολλοί είναι αυτοί που επηρέασαν το έργο της. Πρώτος ο Hans Hofmann, που της έδωσε μια εντελώς καινούρια οπτική της τέχνης. Από τον A. Ozenfant διδάχτηκε την αρμονία της σύνθεσης και την καθαρότητα της φόρμας. Η επιρροή που άσκησε πάνω της ο μέντοράς της, ο ζωγράφος Hans Reichel, είναι καταλυτική, με αποτέλεσμα όλα της τα έργα, τόσο οι παραστατικές ελαιογραφίες όσο και οι αφαιρετικές ακουαρέλες, να είναι διαποτισμένα από λυρικότητα. BETTY RYAN AFISSA Επισκέφθηκα την έκθεση με λαχτάρα να δω τα έργα της Νεοϋρκέζας ζωγράφου που είχε συναναστραφεί τόσους πολλούς μοντερνιστές λογοτέχνες και καλλιτέχνες, ταξιδεύοντας συνέχεια σε Ευρώπη και Αμερική, έως να βρει τελικό προορισμό της το ελληνικό κυκλαδονήσι. Με συγκίνησε η chagalesque απόδοση των ζώων που ζωγράφιζε. Οι ελαιογραφίες είναι εμπνευσμένες από την κοιλάδα στ’ Απατούρια και τα σπίτια στον Άγιο Πέτρο. Απεικονίζουν το πραγματικό τοπίο με μια αίσθηση τάξης και αξιοπρέπειας και τα ζώα, που τόσο αγαπά, σκύλοι, γάτες, γάιδαροι έχουν τη δική τους οντότητα, που συχνά αντικαθιστά την ανάγκη της ανθρώπινης παρουσίας. Το φως της, δεν είναι το εκτυφλωτικό φως που διαλύει τα πάντα στο πέρασμά του, αλλά το φως που «βγαίνει μέσα από τη γη» και χαρίζει ηρεμία με τις γήινες αποχρώσεις του. Αυτό που κάνει το έργο της μοναδικό είναι ότι, παρόλο που οι ελαιογραφίες αποδίδουν ένα πραγματικό τοπίο, ο θεατής έχει την αίσθηση ενός ονειρικού κόσμου που πηγάζει από εσωτερικές αναζητήσεις και πνευματική αρμονία και τον καθηλώνει με την απλότητα και τη σιωπή που αποπνέει. line-630 Η έκθεση θα φιλοξενείται από τις 6 Απριλίου έως 26 Μαΐου 2014 στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή και από τις 4 Ιουλίου έως 13 Αυγούστου 2014 στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη στη Χώρα Άνδρου. http://popaganda.gr/amerikanida-zografos-betty-ryan-pou-eroteftike-tin-andro/

Νομιμοποίηση αυθαιρέτων στον Αιγιαλό

http://michanikos-online.gr/news.php?aID=12170

Τον δρόμο για τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών στον αιγιαλό και την παραλία υπό προϋποθέσεις και ύστερα από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης ανοίγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Επίσης σε αυτό καθορίζονται οι όροι για την παραχώρηση μικρών νησιών και περιέχονται διατάξεις για την αναβάθμιση λιμένων και μαρινών ώστε να προχωρήσουν διαγωνισμοί αξιοποίησης από το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ). Οριοθετείται σε σύντομο χρονικό διάστημα έξι με δώδεκα μήνες, με χρήση νέας τεχνολογίας (ορθοφωτοχάρτες) το 100% του αιγιαλού, σε όλη την επικράτεια καθώς μέχρι σήμερα έχει οριοθετηθεί μόνο το 8%.. Πιο αναλυτικά στο άρθρο 15 του νομοσχεδίου προβλέπεται η νομιμοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών .Πρόκειται για έργα φορέων του Δημοσίου ή ιδιωτών που εξυπηρετούν κοινωφελείς, ερευνητικούς ή επιχειρηματικούς σκοπούς όπως χαρακτηριστικά προστίθεται. Όσα δεν νομιμοποιηθούν θα κατεδαφιστούν σύμφωνα με το άρθρο 17. Από τη νομιμοποίηση εξαιρούνται κατοικίες , ξενοδοχειακές μονάδες και καταλύματα, πλωτές εξέδρες, θαλάσσια πάρκα αναψυχής. Το τίμημα για να νομιμοποιηθεί αυθαίρετο σε αιγιαλό υπολογίζεται με έναν μαθηματικό τύπο στον οποίο λαμβάνονται μεταξύ των άλλων υπόψη η τιμή βάσης , η γεωγραφική περιοχή , η περιβαλλοντική επίπτωση , το είδος της δραστηριότητας, το εμβαδόν του χώρου , το είδος της δραστηριότητας. Με τον ίδιο τύπο υπολογίζεται και το ετήσιο τίμημα για την ενοικίαση χώρων και εγκαταστάσεων σε αιγιαλό ή παραλία. Θα πρέπει να σημειωθεί πως αν η αίτηση νομιμοποίησης αυθαιρέτου απορριφθεί, το παράνομο έργο κατεδαφίζεται με δαπάνη του αιτούντος ή επιβάλλεται, για όσο χρόνο δεν κατεδαφίζεται, αποζημίωση αυθαίρετης χρήσης και επιπλέον πρόστιμο διατήρησης που ανέρχεται στο τριπλάσιο της αποζημίωσης Εξάλλου για μικρά νησιά περιέχεται ρύθμιση σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η παραχώρηση, με απόφαση του υπουργού Οικονομικών και σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν και του υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, της χρήσης νησίδων, υφάλων, σκοπέλων και αβαθών θαλάσσιων εκτάσεων και του συνεχόμενου αιγιαλού και της παραλίας για την εξυπηρέτηση σκοπών γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών, ναυταθλητικών, τουριστικών και εν γένει επιχειρηματικών, εθνικής άμυνας και ασφάλειας και περιβαλλοντικής έρευνας. Για την παραχώρηση διενεργείται πλειοδοτική δημοπρασία, σύμφωνα με τις κείμενες για τη μίσθωση δημοσίων κτημάτων διατάξεις. Η δημοπρασία παραλείπεται και η παραχώρηση γίνεται απευθείας αν σε προηγηθείσα δημοπρασία δεν εκδηλώθηκε ενδιαφέρον από περισσότερους ενδιαφερόμενους ή αν η παραχώρηση ζητείται από Ν.Π.Δ.Δ., επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, αγροτικούς, αγροτοβιομηχανικούς, γεωργικούς, κτηνοτροφικούς και αλιευτικούς συνεταιρισμούς και δημοτικές επιχειρήσεις. Επίσης το νομοσχέδιο προβλέπει: -Την παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας για την εξυπηρέτηση λουομένων ή την αναψυχή του κοινού (όπως, ενδεικτικά, για την εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, καθισμάτων, ομπρελών, λειτουργία αναψυκτηρίων, αθλοπαιδιές και γενικά κατασκευών και εγκαταστάσεων αναψυχής προσωρινού χαρακτήρα). Η παραχώρηση γίνεται με πλειοδοτική δημοπρασία. -Η παραχώρηση τμημάτων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας σε πρόσωπα που εκμεταλλεύονται όμορες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, κατασκηνώσεις (κάμπιγκ) και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, γίνεται απευθείας, για όσο χρόνο διαρκεί η επιχείρηση ή εκμετάλλευση του καταστήματος -Επιτρέπεται η επιχωμάτωση θαλάσσιου χώρου, για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που ασκούν σε όμορη με τον αιγιαλό έκταση, εφόσον πρόκειται για τουριστικές μονάδες που έχουν ενταχθεί στο θεσμικό πλαίσιο των Στρατηγικών Επενδύσεων ή για την οποία έχει εγκριθεί ειδικό χωροταξικό σχέδιο (ΕΣΧΑΔΑ ή ΕΣΧΑΣΕ). Για κάθε κλίνη που διαθέτει η όμορη τουριστική μονάδα , μπορούν να επιχωματωθούν μέχρι 5 τετραγωνικά μέτρα θαλάσσιου χώρου.

Η συμπεριφορά του κοινού στα μουσεία

O αριθμός των επισκεπτών στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία συνεχίζει να μας ξαφνιάζει ευχάριστα. Σύμφωνα με τις τελευταίες καταγραφές στο πρώτο δεκάμηνο του 2013 παρουσιάζεται άνοδος κατά 15,7% στους επισκέπτες των μουσείων και αύξηση κατά 14,5% στις εισπράξεις σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Ενας λόγος παραπάνω για να δούμε -εκτός από τις ελλείψεις τους- τι προσέχει το κοινό σ’ αυτά. Πώς η αρχιτεκτονική επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τα μουσεία. Αλλά και πώς σχετίζεται με την «τέχνη του εκθεσιακού σχεδιασμού». Το βιβλίο της Καλής Τζώρτζη «Ο χώρος στο μουσείο: η αρχιτεκτονική συναντά τη μουσειολογία», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Πολιτιστικό Iδρυμα Ομίλου Πειραιώς και εντάσσεται στη σειρά «Μουσειολογία», διερευνά αυτό ακριβώς το πεδίο. Τους άρρηκτους δεσμούς αρχιτεκτονικής και μουσειολογίας. Η συγγραφέας, αντλώντας τα παραδείγματά της από τον χάρτη των ελληνικών αλλά και των ξένων μουσείων, και ύστερα από επιτόπια έρευνα, παρουσιάζει αναλυτικά την προβληματική της αλλά και τα στοιχεία που σχετίζονται με το κατά πόσον και μέχρι ποιου σημείου η αρχιτεκτονική επηρεάζει τη μουσειακή εμπειρία όχι μόνο μέσω της μορφής του κτιρίου αλλά και μέσω ενός συστήματος χωρικών σχέσεων. Τι μπορεί να εννοεί η επίκουρη καθηγήτρια Μουσειολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών μιλώντας για «χωρικές σχέσεις»; Εννοεί τον τρόπο με τον οποίο το ίδιο το μουσείο, ως αρχιτεκτόνημα, δημιουργεί αυτόματα γύρω του ένα πλέγμα σχέσεων. «Πρώτον, μεταξύ των εκθεσιακών χώρων, καθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τους εξερευνούμε και τους χρησιμοποιούμε. Δεύτερον, μεταξύ των εκθεμάτων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα αντιλαμβανόμαστε και τα διαβάζουμε. Και τρίτον, μεταξύ των επισκεπτών […]». Η Καλή Τζώρτζη, σε 400 σελίδες, παρουσιάζει τη διαχρονική εξέλιξη εμβληματικών μουσείων, επιλέγει προς μελέτη ζεύγη μουσείων τα οποία θεωρούνται κτίρια-σύμβολα: το Castelvecchio στη Βερόνα και την πτέρυγα Sainsbury στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, το Κέντρο Pompidou και την Tate Modern κ.ά. Επίσης αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες ελληνικών μουσείων και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα περιπτώσεων όπως είναι το Μουσείο της Ακρόπολης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης αλλά και το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα, στον Βόλο, ένα από τα μουσεία του πρότυπου δικτύου μουσείων του ΠΙΟΠ. Στο Μουσείο της Ακρόπολης η συμπεριφορά των επισκεπτών φαίνεται να διαμορφώνεται από τις χωρικές επιλογές τους οι οποίες επηρεάζονται από τον τρόπο που οργανώνονται τα εκθέματα, ενώ στην περίπτωση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου οι επισκέπτες επηρεάζονται από τις εκθεσιακές επιλογές τους. http://www.kathimerini.gr/762192/article/politismos/vivlio/h-symperifora-toy-koinoy-sta-moyseia

Νέα έργα στη Σπιναλόγκα ενόψει της ένταξής της στην Ουνέσκο

ΕΤΙΚΕΤΕΣ: Δεκαέξι κτίρια του οικισμού της Σπιναλόγκας πρόκειται να στερεωθούν και να καθαριστούν με την προοπτική να εξυπηρετούν στο μέλλον χρήσεις του αρχαιολογικού χώρου. Παράλληλα με τις στερεώσεις των κτιρίων, μια δεύτερη μελέτη προβλέπει τη βελτίωση της προσβασιμότητας των τουριστών στη νησίδα που η ιστορία της σημαδεύτηκε από τη λειτουργία της ως Λεπροκομείο, για πάνω από μισό αιώνα.

Τις δύο μελέτες ενέκρινε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στην τελευταία του συνεδρίαση (χθες Τρίτη) καθώς, τόσο η μεγάλη επισκεψιμότητα στο νησί όσο και η ένταξη του στον κατάλογο των πολιτιστικών μνημείων της ΟΥΝΕΣΚΟ επιτάσσουν εργασίες ανάδειξης. «Η όψη του νησιού είναι σήμερα εντελώς διαφορετική», επισήμανε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, αναφερόμενη στα πολλά έργα που έγιναν τα τελευταία δέκα χρόνια στο μικρό νησί, «έργα για τα οποία έχουν δαπανηθεί «κάποια εκατομμύρια ευρώ», τόνισε χαρακτηριστικά. Τα έργα έχουν χρηματοδοτηθεί από κοινοτικούς πόρους. Τα κτίρια που θα στερεωθούν, θα καθαριστούν και θα αποτυπωθούν βρίσκονται σήμερα σε ερειπιώδη κατάσταση. Είναι μονώροφα και διώροφα και σε ένα από αυτά διατηρούνται σπαράγματα τοιχογραφιών από την εποχή του Λεπροκομείου, σύμφωνα με τον επικεφαλής στη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων, Θεμιστοκλή Βλαχούλη. Η άρση της επικινδυνότητά τους, τόσο για τα ίδια τα οικοδομήματα που σήμερα κινδυνεύουν να χάσουν πολύτιμα στοιχεία από τον αρχιτεκτονικό τους όγκο, όσο και για την προστασία των επισκεπτών, αποτελεί προτεραιότητα για το υπουργείο Πολιτισμού. Στα έργα που αφορούν τη βελτίωση της πρόσβασης στο νησί, περιλαμβάνονται: η δημιουργία νέας ξύλινης ράμπας εισόδου στο χώρο εκεί όπου σήμερα «δένουν» τα καραβάκια, ο καθαρισμός και η επισκευή των δεξαμενών και η τοποθέτηση υδραυλικών συστημάτων για τη λειτουργία των χώρων υγιεινής αλλά και για λόγους πυρασφάλειας, η βελτίωση του διαδρόμου κυκλοφορίας επισκεπτών, η τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων κ.ά. Από τη φετινή τουριστική περίοδο, το νησί θα δέχεται επισκέπτες από τις 8 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ, στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος του υπουργείου Πολιτισμού που περιλαμβάνει 33 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Η Σπιναλόγκα βρίσκεται στη βόρεια είσοδο του κόλπου της Ελούντας, στο νομό Λασιθίου. Αρχαία και μεσαιωνικά κατάλοιπα συνθέτουν την πολυτάραχη ιστορία του νησιού που από το 1903 έως το 1957 λειτούργησε ως Λεπροκομείο φορτίζοντας συναισθηματικά τον τόπο, με τις μαρτυρικές μνήμες των ασθενών της νόσου του Χάνσεν, να διατηρούνται αλώβητες μέχρι τις μέρες μας. http://www.kathimerini.gr/763138/article/politismos/polh/nea-erga-sth-spinalogka-enoyei-ths-enta3hs-ths-sthn-oynesko

Λουκέτο στο ξενοδοχείο–μύθος Lutetia

ΚΟΣΜΟΣ 19.04.2014 Λουκέτο στο ξενοδοχείο–μύθος Lutetia Αν οι τοίχοι του εμβληματικού Lutetia είχαν λαλιά, θα αφηγούνταν συναρπαστικές ιστορίες για πρόσωπα και γεγονότα-σταθμούς του 20ού αιώνα. Αφήνοντας τη φαντασία μας, θα βλέπαμε τον Αντρέ Ζιντ να συνομιλεί με τη Ζοζεφίνα Μπέκερ, σε μια γωνιά τον Σάμιουελ Μπέκετ να πίνει το ποτό του, τον Τζέιμς Τζόις να διαβάζει, τον Αντουάν ντε Σεν Εξιπερί απορροφημένο σε χάρτες... Αλλά... υπομονή. Σε τρία, χρόνια, ανακαινισμένο, θα ανοίξει πάλι τα δωμάτιά του. Αν οι τοίχοι του εμβληματικού Lutetia είχαν λαλιά, θα αφηγούνταν συναρπαστικές ιστορίες για πρόσωπα και γεγονότα-σταθμούς του 20ού αιώνα. Αφήνοντας τη φαντασία μας, θα βλέπαμε τον Αντρέ Ζιντ να συνομιλεί με τη Ζοζεφίνα Μπέκερ, σε μια γωνιά τον Σάμιουελ Μπέκετ να πίνει το ποτό του, τον Τζέιμς Τζόις να διαβάζει, τον Αντουάν ντε Σεν Εξιπερί απορροφημένο σε χάρτες... Αλλά... υπομονή. Σε τρία, χρόνια, ανακαινισμένο, θα ανοίξει πάλι τα δωμάτιά του. Τις πόρτες του έκλεισε τη Δευτέρα το Lutetia, το εμβληματικό ξενοδοχείο art nouveau της γαλλικής πρωτεύουσας, τόπος συνάντησης πολιτικών, λογοτεχνών και καλλιτεχνών καθ’ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Η διακοπή λειτουργίας θα είναι προσωρινή, καθώς το Lutetia θα ανοίξει και πάλι σε τρία χρόνια, πλήρως ανακαινισμένο και υπό νέα διεύθυνση, μέρος μεγάλου διεθνούς ομίλου ξενοδοχείων. Τα εγκαίνια του Lutetia το 1910 δίνουν στη συνοικία της Νοτρ-Νταμ-ντε-Σαν ένα καινοτόμο αρχιτεκτονικό δημιούργημα, στον πρωτοποριακό και ανατρεπτικό για την εποχή του ρυθμό του art nouveau. Το ξενοδοχείο είναι ιδέα της κυρίας Μπουσικό, ιδιοκτήτριας του γειτονικού πολυκαταστήματος Μπον Μαρσέ – το πρώτο αυτού του είδους στη γαλλική πρωτεύουσα, που συνεχίζει τη λειτουργία του στο ίδιο σημείο από το 1852. Το Lutetia γίνεται αμέσως αγαπημένο σημείο συνάντησης λογοτεχνών, με πρώτο τον εραστή της πολυτέλειας Αντρέ Ζιντ να ενοικιάζει σε αυτό δωμάτιο με τον μήνα τη δεκαετία του 1920. Στα σαλόνια του και κυρίως στο μπαρ του, διάσημο για τον διάκοσμο art deco, ο Ζιντ θα είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με την Αφροαμερικανή χορεύτρια Ζοζεφίν Μπεκέρ (Baker) και τα έξι παιδιά της, αλλά και το νεόνυμφο ζεύγος Ντε Γκωλ, που πέρασε στο ξενοδοχείο τη νύχτα του γάμου του, σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του στρατηγού. Την ίδια εποχή, στο Lutetia συχνάζουν ο Σάμιουελ Μπέκετ, ο Αντρέ Μαλρό, ο Αντουάν ντε Σεν Εξιπερί, ο Τζέιμς Τζόις, ο Αλμπέρ Κοέν, ο Πάμπλο Πικάσο, ο Τόμας Μαν στο πρώτο σκέλος της μακράς του αυτοεξορίας από τον ναζισμό, καθώς και ο μετέπειτα καγκελάριος Βίλι Μπραντ. Την περίοδο του Μεσοπολέμου, το Lutetia περιγράφει με γλαφυρό τρόπο στο επιτυχημένο βιβλίο του «Ξενοδοχείο Lutetia» ο συγγραφέας Πιερ Ασουλίν. Η γερμανική κατοχή φέρνει τους κατακτητές στα σαλόνια του ξενοδοχείου, όπου εγκαθίστανται οι υπηρεσίες της αντικατασκοπείας Abwehr και η μισητή μυστική στρατοχωροφυλακή Geheime Feldpolizei. Για να ξεπλυθεί το «άγος» αυτό, οι γαλλικές αρχές της Απελευθέρωσης ορίζουν το ξενοδοχείο να γίνει χώρος προσωρινής διαμονής για πρώην κρατούμενους ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης που επέστρεφαν στη Γαλλία. Το ξενοδοχείο συνεχίζει να γνωρίζει δόξες στο Παρίσι των δεκαετιών ’50 και ’60, πριν από την παρακμή της δεκαετίας του 1970. Πολλές φοιτητικές ή εργατικές συνοικίες του Παρισιού –και ιδιαίτερα το 6ο δημοτικό διαμέρισμα– μετά τον Μάη του ’68 αντιμετωπίζονται με καχυποψία από τους Παριζιάνους αστούς. Η νέα αυτή αποστροφή προς τη συνοικία κάνει την πελατεία του Μπον Μαρσέ και του Lutetia να στερέψουν. Την ίδια στιγμή, άστοχες απόπειρες αστικής ανάπλασης της γειτονικής συνοικίας του Μονπαρνάς, όπως με την κατασκευή του ομώνυμου ουρανοξύστη –σύμβολο κακού αρχιτεκτονικού σχεδιασμού η κατεδάφιση του οποίου συζητιέται έντονα–, απομακρύνουν από το Lutetia τους τελευταίους πιστούς του πελάτες. Η εξαγορά του το 1985 από οικογένεια παραγωγών καμπανίτη δίνει πίστωση ζωής στο ιστορικό ξενοδοχείο, που περνάει πλέον σε έμπειρα χέρια, για να γνωρίσει δεύτερη εποχή δόξας. Η περίπτωση του Lutetia δεν είναι μοναδική, ενώ ο σεβασμός που επέδειξαν οι νέοι ιδιοκτήτες του στην ανακαίνιση άλλων παρισινών μεγάλων ξενοδοχείων, όπως του Κριγιόν, εγγυάται τη συνέχιση του μύθου. http://www.kathimerini.gr/763458/article/epikairothta/kosmos/loyketo-sto-3enodoxeiomy8os-lutetia

Διατηρητέα ακόμη δέκα κτίρια στου Γουδή

Απαγορεύεται κάθε αφαίρεση, αλλοίωση ή καταστροφή των στοιχείων τους Διατηρητέα χαρακτηρίζονται δέκα κτίρια τα οποία βρίσκονται στο Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδή. Πρόκειται για κτίρια των αρχών του 20ού αιώνα, τα περισσότερα εκ των οποίων αποτελούσαν τμήμα των στρατώνων του Ιππικού. Ειδικότερα, με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, διατηρητέα χαρακτηρίζονται τα διώροφα κτίρια του Οδοντιατρείου Φρουράς Αθηνών και του Διοικητηρίου του Συντάγματος του Ιππικού, τα δύο κτίρια διοίκησης, οι τρεις στάβλοι Ιππικού, οι δύο στάβλοι και το λιθόστρωτο που τους περιβάλλει, η φυλακή των «έξι» και η λιθόκτιστη δεξαμενή ύδατος με φρέαρ, η οποία βρίσκεται δίπλα στο κτίριο της Υπηρεσίας Στρατιωτικών Αρχείων. Η απόφαση του τέως αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος κ. Σταύρου Καλαφάτη, η οποία δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στη Διαύγεια, έρχεται να συμπληρώσει δύο παλαιότερες αποφάσεις - η πρώτη του ΥΠΕΧΩΔΕ το 2000 και η δεύτερη του υπουργείου Πολιτισμού το 2002 - βάσει των οποίων είχαν κηρυχθεί διατηρητέα τα κτίρια τεσσάρων υποστέγων οχημάτων, το κτίριο του διοικητηρίου του πεδινού πυροβολικού και τα «τετράδυμα» κτίρια (Διοικητήριο, στρατιωτικό αρτοποιείο και ο υποσταθμός της ΔΕΗ), σε ένα από τα οποία στεγάζεται η Εθνική Γλυπτοθήκη. Το στρατιωτικό ζήτημα του 1897 Η ανέγερση των στρατιωτικών κτιρίων στο Γουδή συνδέεται άμεσα με το «στρατιωτικό ζήτημα» το οποίο ανέκυψε μετά τον πόλεμο του 1897 και την απαιτούμενη γενικότερη ανασύνταξη του στρατού ως προς την οργάνωση, την εκπαίδευση, τον οπλισμό, τον εφοδιασμό και τις εγκαταστάσεις. Οι πληροφορίες για τη συγκεκριμένη περίοδο λείπουν, σύμφωνα με μελέτη που υλοποίησε το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, και όσες διατίθενται προέρχονται από δευτερογενείς πληγές. Ωστόσο είναι σίγουρο ότι το 1909, κατά τη διάρκεια του κινήματος του Στρατιωτικού Συνδέσμου, υπήρχε στου Γουδή στρατώνας του Ιππικού με κεντρικό κτίριο το «Αρχηγείο». Μπροστά από αυτό βρισκόταν η πλατεία του Ιππικού Συντάγματος, στην οποία συγκεντρώθηκαν τα στρατιωτικά σώματα που έλαβαν μέρος στο κίνημα. Σύμφωνα με τη μελέτη του ΕΜΠ, η πρώτη φάση ανέγερσης στρατιωτικών κτιρίων πρέπει να τοποθετηθεί μεταξύ του 1898 και του 1912. Με την πρόσφατη απόφαση του ΥΠΕΚΑ, διατηρητέα χαρακτηρίζονται τα αρχικά κτίρια, καθώς και οι εναρμονιζόμενες με αυτά μεταγενέστερες προσθήκες, όχι όμως και τα πάσης φύσεως καθ' ύψος ή κατ' επέκταση υπάρχοντα προσκτίσματα, τα οποία αλλοιώνουν την εικόνα τους. Ο καθορισμός των προσκτισμάτων που αλλοιώνουν τα αρχικά κτίρια έγινε από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής. Απαγορεύνονται οι αλλοιώσεις Στα κτίρια αυτά απαγορεύεται πλέον κάθε αφαίρεση, αλλοίωση ή καταστροφή, τόσο των επί μέρους αρχιτεκτονικών, καλλιτεχνικών και διακοσμητικών στοιχείων τους όσο και των κτιρίων συνολικά, πλην των προσκτισμάτων ή των στοιχείων των κτιρίων για τα οποία το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής έχει γνωμοδοτήσει για την αφαίρεσή τους. Θα επιτρέπονται ωστόσο η επισκευή, ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων, η ενίσχυση στον φέροντα οργανισμό, καθώς και επεμβάσεις για λόγους λειτουργικούς, εφόσον δεν αλλοιώνεται ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας τους και δεν θίγονται τα διατηρητέα στοιχεία τους. Δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση φωτεινών ή άλλων επιγραφών και διαφημίσεων παρά μόνο η τοποθέτηση πινακίδων μικρών διαστάσεων, στις οποίες θα αναγράφονται πληροφορίες για τη χρήση των χώρων. Για οποιαδήποτε επέμβαση στο εξωτερικό και εσωτερικό των κτιρίων, όπως και για την τοποθέτηση μικρών επιγραφών απαιτείται έγκριση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. Οι αιτήσεις για προσθήκη στα χαρακτηριζόμενα διατηρητέα κτίρια θα πρέπει να αποστέλλονται από την Υπηρεσία Δόμησης στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΚΑ, με γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής για τον καθορισμό συμπληρωματικών ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης, εφόσον δεν παραβλάπτονται τα χαρακτηριζόμενα διατηρητέα κτίρια και ο χώρος που τα περιβάλλει. Δημιούργημα των αρχών του 20ού αιώνα Το συγκρότημα στρατοπέδων στο Γουδή, δημιούργημα των τριών πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα, αποτέλεσε ως τη δεκαετία του 1980 το μεγαλύτερο στρατιωτικό συγκρότημα της πρωτεύουσας. Ηταν ένα σύστημα από έξι στρατόπεδα συνταγμάτων, στρατωνισμούς πυροβολικού, στάβλους ιππικού, όρχους οχημάτων, εργοστασιακές μονάδες και αποθήκες εξοπλισμού. Ενα άλλο σημαντικό γεγονός το οποίο σημάδεψε τόσο τη νεότερη ιστορία όσο και τον συγκεκριμένο χώρο στου Γουδή και αναφέρεται στη μελέτη του ΕΜΠ ήταν η εκτέλεση το 1922 των «έξι» της Μικρασιατικής Καταστροφής. Εκεί επίσης εκτελέστηκε το 1953 ο Νίκος Μπελογιάννης, στέλεχος του, τότε εκτός νόμου, Κομμουνιστικού Κόμματος. http://www.tovima.gr/society/article/?aid=583476&wordsinarticle=%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CF%84%CE%B5%CE%BA%CF%84%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%B7

Πώς μπορούν να γίνουν βιώσιμες οι πόλεις;

Η ταυτότητα μιας πόλης δεν προσδιορίζεται μόνο από τη θέση στο φυσικό περιβάλλον, το κλίμα ή το κτισμένο περιβάλλον. Είναι το τελικό αποτέλεσμα του συνδυασμού πολλών παραγόντων που καταλήγουν στον προσδιορισμό της αντίληψης για μια πόλη. Πρωταρχικής σημασίας είναι η αντίληψη που σχηματίζουν οι ίδιοι οι κάτοικοι μιας πόλης, γιατί οι ίδιοι είναι και υπεύθυνοι μέχρι ενός βαθμού για τη συλλογική εικόνα ή την ταυτότητα της πόλης. Τα τελευταία χρόνια ένας ορισμός που χαρακτηρίζει διαφορές μεταξύ πόλεων είναι η διαβάθμιση των «livable cities». Δηλαδή ποιες πόλεις παρουσιάζουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης που προσελκύουν μετακινήσεις νέων κατοίκων αλλά και επενδύσεις από παραγωγικούς φορείς. Η ποιότητα των πόλεων αυτών προσμετράται από συνθήκες όπως το κόστος διαβίωσης, η ασφάλεια, οι δυνατότητες απασχόλησης, οι υποδομές, οι κοινωνικές υπηρεσίες και το επίπεδο πολιτισμού. Ο πλούτος των πόλεων είναι το ανθρώπινο δυναμικό, η αξιοποίηση του οποίου συμβάλλει στον προσδιορισμό της «ταυτότητας». Παραδείγματα έχουν αποδείξει τη σημασία που έχει η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Πόλεις όπως το Χονγκ Κονγκ προτού ενταχθεί στην Κίνα ή η Σιγκαπούρη που δεν έχουν ενδοχώρα ή φυσικούς πόρους αναπτύχθηκαν με την εξέλιξη και εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού τους. Στην αρχή με κύρια απασχόληση του δυναμικού τους σε βιοτεχνίες, μετά σε ελαφρές βιομηχανίες και σήμερα σε σημαντικά κέντρα υπηρεσιών, με υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι μεγαλουπόλεις σήμερα αποτελούν λειτουργικές ενότητες με ανάλογες απαιτήσεις στη σύνθεση και τη διαχείρισή τους όπως ολόκληρα κράτη. Πράγμα που απαιτεί μεγαλύτερη αυτονομία και έσοδα για τη λειτουργία των τεχνικών υποδομών αλλά και κοινωνικών υπηρεσιών. Στην Ελλάδα οι δημοτικές αρχές δεν απέκτησαν αρμοδιότητες και πόρους που να τους επιτρέπουν να ξεπεράσουν τις δυνατότητες «διαχειριστή πολυκατοικίας» καθώς εξαρτώνται οικονομικά αλλά και νομοθετικά από την κεντρική κυβέρνηση. Οι δήμοι σήμερα σε πολλές χώρες έχουν πλέον τις ίδιες ευθύνες και υποχρεώσεις που στο παρελθόν είχαν μόνο οι κεντρικές κυβερνήσεις. Ετσι η διαχείριση των πόλεων μεταξύ άλλων στην Ελλάδα πρέπει να μπει και στη λογική της ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας, της προσέλευσης επενδυτών και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Αυτό βέβαια επιβάλλει και την ανάλογη αυτονομία ενεργειών των δημοτικών αρχών. Η ταυτότητα λοιπόν εκτός από τις συνθήκες και τους παράγοντες που εξαρτώνται από την οικονομική και διοικητική αυτονομία, εξαρτάται επίσης και από την ποιότητα του χώρου της πόλης. Συγκεκριμένα, η ποιότητα των κατασκευών καθώς και η συντήρησή αυτών και του πολεοδομικού ιστού, δηλαδή των δρόμων, των πεζοδρομίων, της σήμανσης και του πρασίνου, προσδιορίζουν την εικόνα της πόλης. Εξίσου σημαντικός παράγων είναι και η συμπεριφορά των κατοίκων και ο σεβασμός τους στο δομημένο περιβάλλον, ιδιωτικό και δημόσιο. Μεταξύ των δύο μεγαλουπόλεων της Ελλάδος η ποιότητα του δημόσιου χώρου στο κέντρο της πόλης στη Θεσσαλονίκη δείχνει μεγαλύτερη ευαισθησία για συνοχή από ό,τι της Αθήνας. Τόσο στην επιλογή υλικών για τα πεζοδρόμια όσο και στην επιλογή ενός τύπου κάγκελου προστασίας των πεζοδρομίων σε σύγκριση με την ποικιλία υλικών αντίστοιχων επεμβάσεων που αντανακλούν κάθε αλλαγή δημοτικών αρχών της Αθήνας. απο ΤΟ ΒΗΜΑ Η ίδια διαφορά μεταξύ των δύο πόλεων παρατηρείται και στη φύτευση και συντήρηση του πρασίνου στο κέντρο των δύο πόλεων. Οι μουριές στη Βασιλίσσης Σοφίας στην Αθήνα κλαδεύονται σε ύψος των δύο μέτρων και η νέα βλάστηση κάθε χρόνο σκιάζει ελάχιστα τα πεζοδρόμια, σε αντίθεση με την Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη όπου τα κλαδιά αναπτύσσονται από το ύψος των τριών μέτρων και άνω, έτσι ώστε το θέρος να σκιάζουν μεγαλύτερη επιφάνεια! Ακόμη και η επιλογή φυτών δημιουργεί ερωτηματικά όταν στη λεωφόρο Αθηνών στο μεσαίο διαχωριστικό έχουν φυτευτεί ελιές που κλαδεύονται ως «θάμνοι»! Τέτοια παραδείγματα ποιότητας του χώρου υπάρχουν πολλά που προδιαθέτουν και συμβάλλουν στη διαμόρφωση αρνητικής ταυτότητας. Στην Ελλάδα το 60% περίπου του συνολικού πληθυσμού της χώρας βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή των δύο μεγαλουπόλεων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Οι δημοτικές αρχές και των δύο δεν έχουν ουσιαστικούς πόρους και η τύχη των κατοίκων τους εξαρτάται από την κεντρική κυβέρνηση. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, οι τελευταίες θητείες των δημοτικών αρχών των δύο μεγαλουπόλεων έδωσαν δείγματα θετικών προσπαθειών νοικοκυρέματος κατ' αρχήν των οικονομικών των δήμων, αλλά και άλλων προσπαθειών βελτίωσης της λειτουργίας των πόλεων. Η οικονομική κρίση που διέρχεται η Ελλάδα, όπως λέγεται συχνά αλλά δεν εφαρμόζεται ευρύτερα, παρέχει ευκαιρίες διαρθρωτικών αλλαγών, όπως θα μπορούσε να γίνει και με τα οικονομικά των δήμων. Είναι κρίμα ότι διαιωνίζεται αυθαίρετα ο φόρος των ακινήτων αντί να ζητηθεί από τους δήμους να αναλύσουν το κόστος των υπηρεσιών που παρέχουν και να το αναγάγουν ανά τετραγωνικό. Μέθοδος που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες και που παράλληλα θα έδειχνε ποιοι δήμοι κάνουν καλύτερη διαχείριση ενώ παράλληλα θα σταματούσε το υπουργείο Οικονομικών να είναι εισπράκτορας των φόρων των ακινήτων. Ετσι θα απαλλασσόταν πλήρως η κεντρική κυβέρνηση από την υποχρέωση χρηματοδότησης των δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό! Με τη μεθόδευση αυτή οι πολίτες θα καταβάλουν ως «ανταποδοτικά» τα τέλη των υπηρεσιών που παρέχουν οι δήμοι τους. Ενώ το κράτος θα εισπράττει φόρους από την υπεραξία, όταν πωλούνται τα ακίνητα και οι δήμοι θα έχουν σταθερά έσοδα για τη λειτουργία τους. Τέλος, δεν είναι οι ωραίες πλατείες και οι πεζόδρομοι αλλά η καλύτερη λειτουργία των δήμων που θα συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της ποιότητας της πόλης, πράγμα που θα αντανακλάται και στη βελτίωση της αντίληψης της ταυτότητας της πόλης από τους κατοίκους της, και όχι μόνο. Ο κ. Σπύρος Αμούργης είναι ομότιμος καθηγητής Αρχιτεκτονικής, τέως πρόεδρος της Δημόσιας Επιχείρησης Πολεοδομίας και Στεγάσεως. http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=586215

Κατερίνα Μάτσα: «Ο εξευτελισμός οδηγεί στις εξαρτήσεις» Η γυναίκα που έχει βάλει σκοπό στη ζωή της να βοηθά τους άλλους.

απο τη popaganda

Η Κατερίνα Μάτσα, έχει συνδέσει ως ψυχίατρος το όνομά της με το 18ΑΝΩ, τη μονάδα απεξάρτησης τοξικομανών του Ψ.Ν.Α., καταθέτοντας ένα μεγάλο και πολύ σημαντικό έργο όλα τα χρόνια δραστηριοποίησής της σε αυτό τον τομέα και ειδικά τα τελευταία χρόνια που η συγκεκριμένη μονάδα, όπως και γενικότερα η ψυχική υγεία είναι στην καρδιά των συνεπειών της κρίσης και των μέτρων εξυγίανσης. Με σημαντικό συγγραφικό έργο και έντονη κοινωνική παρουσία, συναντηθήκαμε με αφορμή το πιο πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο Ταπείνωση και Ντροπή: Γυναίκες Τοξικομανείς. Κατάφερα να της ξεκλέψω λίγο χρόνο και συναντηθήκαμε σε μια πτέρυγα του 18ΑΝΩ στους Αμπελόκηπους, ενώ είχε μόλις τελειώσει μια ομαδική θεραπεία. Ομολογώ ότι το βιβλίο της το διάβασα σε μια μέρα. Μια αεικίνητη παρουσία και βλέμμα που κοιτάζει απευθείας στα μάτια, απαντούσε από την πρώτη κιόλας ερώτηση με μια απόλυτα φυσική ροή λόγου. Σχεδόν καθηλωτική. Δεν θυμάμαι να έχω φορτιστεί ξανά τόσο έντονα μέσα από μια μόλις 35λεπτη συζήτηση. Αυτό που διακρίνει και ίσως ξεχωρίζει τη συγκεκριμένη γυναίκα από τις συνομήλικες συναδέλφους της-πέρα από το αδιαμφισβήτητο έργο-είναι το πάθος. Το πάθος για αυτό που κάνει, η απόλυτη δοτικότητα σε έναν σκοπό και η κοινωνική της δράση. Έναυσμα για το βιβλίο υπήρξε η υγειονομική διάταξη Λοβέρδου το 2012 που οδήγησε στη διαπόμπευση οροθετικών γυναικών. Κεντρικό σας θέμα είναι το αίσθημα της ντροπής και πως επιδρά αυτό στον ανθρώπινο ψυχισμό. Πως είναι να το βιώνει αυτό, όμως, μια γυναίκα που νιώθει ήδη ταπεινωμένη; Πρώτα απ’ όλα το αίσθημα της ντροπής είναι ένα κοινωνικό συναίσθημα. Υπάρχει τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες, αλλά στις γυναίκες είναι πιο έντονο, λόγω της κοινωνικής τους θέσης. Η γυναίκα από την ώρα που γεννιέται ακούει ότι είναι γυναίκα άρα είναι κατώτερη, άρα πρέπει να ντρέπεται. Για το σώμα της, για τη σεξουαλικότητά της, για όλα. Η ντροπή επομένως αρχίζει από πολύ μικρή ηλικία και συσσωρεύεται στον ψυχισμό της. Στη συνέχεια, τραυματικά βιώματα που συμβαίνουν, την κάνουν να αισθάνεται πιο έντονα τη ντροπή. Πολλές φορές προσπαθεί να καλύψει αυτό το αίσθημα με διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι και τα ναρκωτικά. Που ναρκώνουν αυτό το αίσθημα. Το αίσθημα της ντροπής είναι βουβό, δε μιλιέται. Είναι πάρα πολύ βασανιστικό, είναι δεμένο με πολύ μεγάλη ψυχική οδύνη και από την άλλη κάνει το υποκείμενο να πιστεύει πως έχει απορριφθεί από τους άλλους. Και η διάταξη Λοβέρδου τι ρόλο έπαιξε; Η υγιεινομική διάταξη Λοβέρδου είχε ως στόχο γυναίκες που συγκέντρωναν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: τοξικομανείς, οροθετικές εκδιδόμενες και μετανάστριες. Το σχέδιο δεν πέτυχε ακριβώς γιατί ούτε μετανάστριες ήταν όλες (μόνον μία), ούτε εκδιδόμενες. Αυτή η επιχείρηση οργανώθηκε για να εμπνεύσει στον πληθυσμό το αίσθημα του φόβου. Ήταν στο πλαίσιο μιας γενικότερης στρατηγικής της βιοεξουσίας για να ελέγξει έναν ολόκληρο πληθυσμό. Διότι διοχετεύοντας την πληροφορία ότι αυτές οι γυναίκες (που δείχνουμε το σώμα τους σε άθλια κατάσταση, αποσκελετωμένο, με εμφανή τα σημάδια της αρρώστιας και επιπλέον κακοποιημένο από την Αστυνομία), είναι πηγή μόλυνσης. Μετάδοσης μολυσματικής αρρώστιας. Είναι μίασμα αυτές οι γυναίκες. Επομένως απευθυνόμενη η κυβέρνηση στον οικογενειάρχη του περνάει το μήνυμα: «Αυτός είναι ο φόβος, θα πρέπει να φοβάστε». Αυτό το αίσθημα του φόβου που καλλιέργησε, το έστρεψε μέσα από τη διαπόμπευση, στην πηγή του -σε αυτές τις γυναίκες. Στρέφοντας την οργή του κόσμου μαζί με τον αποτροπιασμό για αυτό το θέαμα, δημιούργησε ένα κλίμα μέσα στο οποίο θα μπορούσε να αναπτυχθεί πάρα πολύ ο ρατσισμός. Νομιμοποιώντας έτσι τελικά αυτή την επιχείρηση και τον εξοστρακισμό αυτού του πληθυσμού, όπως και τη βία που ασκήθηκε πάνω τους. Οι γυναίκες που είχαν υποστεί όλη αυτή την εξευτελιστική βία -δεν ήταν μόνο η σωματική βία, ήταν κυρίως ο εξευτελισμός- ένιωσαν μια πάρα πολύ μεγάλη ντροπή διότι αισθάνθηκαν ότι τις δείχνουν όλοι με το δάχτυλο και ότι θα πρέπει να κρυφτούν κάπου. Αυτό κάνει η ντροπή. Σε κάνει να μη μιλάς και να θες να εξαφανιστείς από προσώπου γης. Πως επέδρασε αυτή η κίνηση στον ψυχισμό των γυναικών; Κάποιες από αυτές τις γυναίκες έκαναν και απόπειρα αυτοκτονίας. Μία από αυτές είχε και ένα παιδάκι που πήγαινε στο σχολείο του τόπου καταγωγής της μητέρας ζώντας με τη γιαγιά και τον παππού. Όταν δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία από το Ίντερνετ και την τηλεόραση και την ίδια μέρα έγινε η ανακοίνωση από το ΚΕΛΠΝΟ (όλη αυτή η επιχείρηση έγινε με τη συνδρομή των γιατρών του ΚΕΛΠΝΟ), οι γιατροί του ΚΕΛΠΝΟ επισκέφθηκαν το σχολείο του παιδιού για να του κάνουν τα τεστ για τον HIV, δημοσιοποιώντας τα στοιχεία της μητέρας και το σκοπό της επίσκεψής τους. Το παιδί σταμάτησε από το σχολείο -ουσιαστικά εκδιώχθηκε με διάφορες δικαιολογίες- και έπειτα από αυτό το γεγονός δήλωσε ότι δεν επιθυμεί καμία επαφή και επικοινωνία με τη μητέρα του. Η μάνα αυτή βούλιαξε στην κατάθλιψη κάνοντας πολλές απόπειρες αυτοκτονίας, με την τελευταία να πετυχαίνει. Στον ψυχισμό αυτής της γυναίκας, είναι βέβαιο, αφού ήταν και τοξικομανής, πως υπήρχαν και άλλα στρώματα ντροπής. Αυτό ήρθε πάνω σε αυτά τα στρώματα για να τα ενεργοποιήσει, δεν προστίθεται απλώς. Κάθε καινούρια ντροπή, κάνει πιο έντονες όλες τις προηγούμενες που φέρνει στην επιφάνεια. Η τοξικομανής γυναίκα πέρα από τα αισθήματα ντροπής που φέρει λόγω των τραυματικών της βιωμάτων, φέρει και τη ντροπή που συνυφαίνεται με τον τρόπο ζωής της τοξικομανίας. Δεν υπάρχει γυναίκα τοξικομανής που να μην ντρέπεται για κείνα τα χρόνια, για πράξεις που έκανε για να εξασφαλίσει τη δόση της. Σε όλα τα παραπάνω προστίθεται και αυτός ο εξευτελισμός. Η μητρότητα παίζει κάποιο ρόλο στην προσπάθεια απεξάρτησης; Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει ο κίνδυνος αναπαραγωγής ενός φαύλου κύκλου τραυματισμένων ψυχικά παιδιών από τον τρόπο ζωής των μητέρων τους και πώς αυτό μπορεί να σπάσει; Σίγουρα παίζει μεγάλο ρόλο η παρουσία του παιδιού για να μπει μια μητέρα στο πρόγραμμα. Βέβαια, υπάρχουν και περιπτώσεις που η μητρότητα προέκυψε χωρίς καν η ίδια η μητέρα να το επιθυμεί, χωρίς καν να το ξέρει και να το ανακαλύπτει στον 6ο ή 7ο μήνα εγκυμοσύνης. Αυτό μπορεί να συμβεί γιατί η ηρωίνη προκαλεί αμηνόρροια και δεδομένου ότι οι γυναίκες αυτές είναι αποσκελετωμένες, είναι πολύ πιθανό να νοσηλευτούν για άσχετο με αυτόν λόγο και εκεί να τους γνωστοποιηθεί η εγκυμοσύνη. Η παρουσία του παιδιού στη ζωή της τοξικομανούς μητέρας παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Και αυτά τα παιδιά, μολονότι τραυματισμένα, μολονότι πολύ ευάλωτα, αν η μάνα μπει σε πρόγραμμα απεξάρτησης και τα έχει όμως μαζί της (ένα ή περισσότερα) είναι εκπληκτικό το πώς αλλάζει ο ψυχισμός τους και ξεδιπλώνεται η προσωπικότητά τους. Και αυτά τα παιδιά χρειάζονται βοήθεια. Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν με τα σύνεργα της χρήσης σαν παιχνίδια. Στο βαθμό που γίνεται επεξεργασία μέσα στο πρόγραμμα με αυτά τα παιδιά, αποκαλύπτεται ότι έχουν πάρα πολλές δυνατότητες και μεγάλη ευαισθησία. Αν καταφέρουν μέσα από αυτή τη διαδικασία να ηρεμήσουν, να αισθανθούν ότι η ζωή τους έχει νόημα και το παιδί κάνει πράγματα που έχουν ενδιαφέρον, αρχίζει να αναπτύσσεται ο δεσμός με τη μάνα που δεν υπήρχε πριν. Αρχίζει να αισθάνεται ότι ανήκει κάπου. Αφού η μάνα δεν ανήκει πουθενά, δε μπορεί να ανήκει και το παιδί. Αν έρθετε σε εκδήλωση του 18ΑΝΩ και παρατηρήσετε τις μητέρες με τα παιδιά, το θέαμα είναι πραγματικά εκπληκτικό. Αυτά τα παιδάκια, ό,τι μα ό,τι έχουν, το μοιράζονται. Μαθαίνουν στη συλλογικότητα. Μαθαίνουν να αξιοποιούν καλλιτεχνικές δυνατότητες, κυρίως όμως μαθαίνουν να κάνουν πράγματα μαζί με τη μάνα τους. Μαθαίνουν να οικοδομούν μια άλλη σχέση μαζί της. Να πιστέψουν ότι αυτή η γυναίκα που στέκεται στα πόδια της μπροστά τους μπορεί να τα προστατέψει. Μπορούν να αισθάνονται ασφάλεια και εμπιστοσύνη σε αυτή τη μάνα. Με βάση εργασίες που υπάρχουν στη βιβλιογραφία, όχι μόνο δεν είναι προκαθορισμένο το μέλλον τους ως τοξικομανείς (γιατί αν δεν κάνουν θεραπεία έχουν πράγματι πολλές πιθανότητες να ακολουθήσουν αυτό το δρόμο), αλλά αντιθέτως έχουν αξιοσημείωτα αυξημένες από το μέσο όρο επιδόσεις στα μαθήματα ως μαθητές αλλά και σε όποια ασχολία καταπιαστούν. Στο βαθμό όμως πάντα που η μητέρα μπαίνει σε πρόγραμμα μαζί με το παιδί και δεν το αποχωρίζεται. Είναι διαφορετικά αν το παιδί το κρατήσει ο παππούς ή η γιαγιά. Περιπλέκονται εκεί πάρα πολύ τα πράγματα. Στην επόμενη σελίδα: «Το πρόβλημα είναι η πολυτοξικομανία. Όλοι παίρνουν από όλα. Ό,τι βρουν μπροστά τους. Και τα πιο επικίνδυνα είναι τα καινούρια συνθετικά ναρκωτικά που είναι πολύ τοξικά.» popaganda_matsa_1 Κάτι που προσωπικά μου προκάλεσε εντύπωση στο βιβλίο, είναι η ντροπή που βίωσαν περιπτώσεις γυναικών για το λόγο ότι υπήρξαν παιδιά κοινωνικά απαξιωμένων ζευγαριών. Είναι τελικά ο κοινωνικός παράγοντας κάτι που πρέπει να λαμβάνει υπόψη του ένα ζευγάρι (ή και ατομικά κάποιος) για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η επιλογή του στην ψυχολογία των παιδιών τους ή η αγάπη μόνο αρκεί; Στο βαθμό που υπάρχει μια σχέση ουσιαστική, μια σχέση επικοινωνίας που η αγάπη εκφράζεται με έναν τρόπο που μπορεί να την αντιληφθεί και να την εισπράξει το παιδί και εξασφαλιστεί η θεραπεία της μάνας με το παιδί, αυτός ο παράγοντας μπορεί να παίξει και θετικό ρόλο. Γενικά, όταν οι γονείς είναι συγκροτημένοι, τα παιδιά δεν παρουσιάζουν ψυχολογικά προβλήματα. Πιστεύετε ότι η τοξικομανία είναι θέμα ταξικό; Γιατί δεν έχει την ίδια (κοινωνική) απαξία π.χ η ακριβή κοκαΐνη με το σίσα ή την ηρωίνη; Τώρα πια η κοκαΐνη δεν είναι το ναρκωτικό των πλουσίων. Τώρα βρίσκεις κοκαϊνη και με 5 ευρώ. Εξαρτάται τι διοχετεύει η αγορά. Έχει μπει στις πιάτσες και πωλείται, πολύ νοθευμένη βέβαια συνήθως, αλλά πωλείται ευρέως και φτηνή. Το πρόβλημα είναι η πολυτοξικομανία. Όλοι παίρνουν από όλα. Ό,τι βρουν μπροστά τους. Και τα πιο επικίνδυνα είναι τα καινούρια συνθετικά ναρκωτικά που είναι πολύ τοξικά. Και τα παιδιά όμως των πλουσίων που έχουν μερίδιο στη δυστυχία της τοξικομανίας, όταν πια μπουν βαθιά στο πρόβλημα, επίσης στιγματίζονται, εξοστρακίζονται και απομονώνονται από την κοινωνία. Αυτά τα ατελείωτα στρώματα ντροπής που μπορεί να βιώνει κάποιος, εκδηλώνονται και με άλλες πράξεις πέρα από αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές; Και αν ναι, με ποιον τρόπο; Η ντροπή είναι ένα συναίσθημα που μπορεί να είναι καταστροφικό, ικανή να οδηγήσει το άτομο σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, μπορεί όμως να γίνει και παράγοντας υπέρβασης των δυσκολιών αυτού του ατόμου. Παραδείγματα που αναφέρονται και στο βιβλίο είναι και αυτά του Σαρτρ, του Καμύ, του Φρόυντ… Στις γυναίκες επίσης μπορεί να αποτελέσει παράγοντα εξέγερσης. Να γίνει κίνητρο ώστε να αλλάξουν τους όρους της ζωής τους κι έτσι να επιτύχουν πολύ σημαντικά πράγματα. Υποδηλώνουν οι πάσης φύσης εξαρτήσεις ευάλωτες προσωπικότητες σε κάθε περίπτωση; Σε όλες τις εξαρτήσεις υπάρχει ένας ευάλωτος ψυχισμός που βιώνει τραυματικά τον τρόπο της ζωής του. Δεν είναι απλά τα γεγονότα. Ειδικά τα νέα παιδιά στην περίοδο της κρίσης τώρα, βιώνουν τραυματικά την ίδια την κρίση. Ζουν μέσα σε ένα διαρκές στρες και αυτό σε κάνει ευάλωτο. popaganda_matsa_2 Δεδομένου ότι η κρίση που βιώνουμε είναι και κοινωνική, πιστεύετε πως μπορεί η ταπείνωση που έχει βιώσει κάποιος σε ευαίσθητη ηλικία να οδηγήσει στην ανάγκη οργάνωσης σε μορφώματα όπως η Χ.Α; Διακρίνετε δηλαδή κάποια ψυχοπαθολογία την ιδεολογία των μελών της (πέραν της προφανούς) ή είναι απλά θέμα… φασισμού; όσο «απλό» μπορεί να είναι βέβαια αυτό. Δεν είναι καθόλου απλό. Αυτό που συμβαίνει σε πολλούς ανθρώπους που στρέφονται σε μορφώματα όπως η Χ.Α και προέρχονται από χαμηλά κοινωνικά στρώματα, είναι το εξής. Ζούμε σε μια εποχή που η ταυτότητα γενικά των ανθρώπων δεν είναι συγκροτημένη -έχει πολλά κενά, διότι δεν υπάρχουν πρότυπα ταύτισης. Οι γονείς είναι απαξιωμένοι εντελώς. Κοινωνικά πρότυπα επίσης δεν υπάρχουν. Ζούμε όλοι σε ένα κλίμα τρομακτικής ανασφάλειας και αυτό σε κάνει να μην έχεις καμία εμπιστοσύνη ούτε στον εαυτό σου, ούτε στην πραγματικότητα που ζεις. Τα πιο ανασφαλή άτομα, αυτά που νιώθουν υπερβολικά ανεπαρκή, αυτά που απαξιώνουν πάρα πολύ τον εαυτό τους, όταν βρεθούν σε συνθήκες όπου η ανασφάλεια και ο φόβος τους διοχετεύονται σε κάποια κατεύθυνση (π.χ στο μίσος για τους μετανάστες), γίνονται επιρρεπή στο να ταυτιστούν με τον δυνατό αρχηγό μιας τέτοιας οργάνωσης. Με αυτό τον τρόπο αισθάνονται ότι αντλούν δύναμη από αυτή τους την ταύτιση και από τις πρακτικές μίσους εναντίον άλλων. Ο φόβος που αισθάνονται μεταφράζεται σε μίσος σε αυτόν που (πιστεύουν ότι) φταίει για τα δεινά. Ο αρχηγός είναι ο εκφραστής της δύναμης. Ο Χίτλερ για παράδειγμα μέσα από το ναζιστικό τελετουργικό, υπογράμμιζε τη δύναμη του Φύρερ, όπου ταυτιζόμενοι οι υποτελείς σε αυτόν μαζί του, αισθάνονταν ότι έπαιρναν και οι ίδιοι δύναμη. Και επειδή σε αυτούς τους χώρους, ο σκοπός είναι το άτομο να μη σκέφτεται παρά μόνο να βιώνει αυτό το ακατέργαστο, πρωτόγονο συναίσθημα, γίνεται πολύ εύκολα «λεία» κάθε τέτοιου μορφώματος, κάθε τέτοιας οργάνωσης. Εσείς πιστεύετε στον διαχωρισμό μεταξύ μαλακών και σκληρών ναρκωτικών; Σαφώς υπάρχει φαρμακολογική διάκριση. Το ζήτημα των ναρκωτικών όμως δεν είναι ούτε βιολογικό, ούτε φαρμακολογικό ζήτημα. Είναι κοινωνικό πρόβλημα. Από αυτή την άποψη στη συγκεκριμένη εποχή που η στροφή στα ναρκωτικά εκφράζει τη δυσφορία ιδιαίτερα του νέου ανθρώπου γι αυτή την κοινωνική πραγματικότητα και γι αυτό τον πολιτισμό της παρακμής, το να μιλήσει κανείς με φαρμακολογικούς όρους (αυτό είναι αθώο και το άλλο επικίνδυνο), είναι αποπροσανατολιστικό. Πιστεύω ότι όλη η φιλολογία περί νομιμοποίησης εντάσσεται μέσα στη βιοπολιτική της εξουσίας για να αδρανοποιήσει τα νεανικά στρώματα που νιώθουν την οργή για μια ζωή, για μια πραγματικότητα που τους πνίγει. Παίρνοντας χασίς, δε συμμετέχουν σε αγώνες. Βρίσκονται στο περιθώριο μόνοι με το πρόβλημά τους. Εξατομικεύονται ακόμη περισσότερο, διότι ένα όπλο της κυρίαρχης εξουσίας που χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό, είναι η εξατομίκευση. Μόνος με τον εαυτό σου. Και ακριβώς εκεί νιώθεις τις αδυναμίες σου. Με το να στρέφει στην εξάρτηση, εξατομικεύει ακραία-ακόμη περισσότερο. Έτσι χειραγωγεί αυτόν τον πληθυσμό, τον ελέγχει. Διαφωνώ πάρα πολύ με αυτό το πλαίσιο. Δεν πιστεύω ότι είναι απλά τα πράγματα. Ίσως να είναι οικονομικοί οι λόγοι για χώρες όπως Λατινική Αμερική ή Ουρουγουάη που νομιμοποιήσανε τα «μαλακά» ναρκωτικά, προσπαθώντας πιθανόν να ελέγξει αυτή την αγορά η Κυβέρνηση, όμως θεωρώ ότι σε τέτοιες συνθήκες που χρειάζεται συλλογικός αγώνας, δε μπορείς να μιλάς για τέτοια θέματα εύκολα. Νόμιμα ή παράνομα. Δεν είναι διλήμματα της εποχής. Το δίλημμα της εποχής είναι τι θα κάνουμε. Και το τι θα κάνουμε σημαίνει να βγει κανείς από τον ιδιωτικό του κόσμο, την ατομικότητά του και να λειτουργήσουμε συλλογικά. Συμμετέχοντας σε διαδικασίες που ενισχύουν την ψυχική ανθεκτικότητα. Για να μπορέσουμε να σταθούμε σε αυτή την πραγματικότητα, δεν πρέπει να μείνουμε μόνοι, αδρανείς, απαθείς μέσα από τη δράση μιας ουσίας, αλλά να παλέψουμε για πράγματα που θα κάνουν καλύτερη τη ζωή, που θα δώσουν όραμα. Ο αγώνας δίνει όραμα. Και είναι ακριβώς αυτό που στρέφει τα παιδιά στις ουσίες. Η απουσία οράματος μέσα στην κοινωνία. Πού πάμε, τι κάνουμε, κανείς δεν ξέρει. Από αυτή την άποψη, η εξουσία θέλει να μπαίνουμε σε ψευτοδιλήμματα νόμιμο χασίς ή παράνομη ηρωίνη. Όμως εγώ θα ‘λεγα και κάτι άλλο πέρα από αυτά τα πολύ βασικά. Με δεδομένη την πολυτοξικομανία της εποχής, τι θα νομιμοποιήσει το Κράτος; Ποια ουσία; Αφού τα παίρνουν όλα. Θα νομιμοποιήσει την ηρωίνη; Θα νομιμοποιήσει και την κοκαΐνη; Και τις νέες ουσίες που κάνουν θραύση; Πέρυσι μόνο, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τα ναρκωτικά είχε πληροφορήσει ότι κυκλοφορούν 350 νέες συνθετικές ουσίες. Ποιές θα νομιμοποιήσει; Τα «μαλακά» λένε. Εγώ κατ’αρχάς δεν είμαι οπαδός της κλιμάκωσης. Το χασίς για παράδειγμα σε εισάγει σε έναν τρόπο λειτουργίας, όπου για να αντέξεις τη ζωή σου ή για να χαλαρώσεις ή για να διασκεδάσεις, πρέπει να απευθυνθείς και σε έναν τρίτο παράγοντα. Την ουσία. Και όχι να αναζητήσεις πηγές ικανοποίησης επιστρατεύοντας τις δυνάμεις σου, τις δυνατότητές σου. Τις δυνατότητες που σου δίνει η συλλογικότητα, η σχέση με τους άλλους, τα κοινά ιδανικά. Έστω και ο θυμός ως κίνητρο για να κάνεις κάτι για να αλλάξει η κατάσταση. Το βιβλίο της Κατερίνας Μάτσα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα. http://popaganda.gr/katerina-matsa-o-exeftelismos-odigi-stis-exartisis/2/

Χρειάζεται η οδός Περικλέους μια αστική εθελοντική παρέμβαση; Μια αξιόλογη δράση στο κέντρο της Αθήνας προκαλεί κάποια ερωτήματα

απο τη popaganda Φωτογραφίες: Αγγελική Παναγιώτου/ FOSPHOTOS

Μένω στην οδό Περικλέους στο Σύνταγμα εδώ και πέντε χρόνια. Είναι ο δρόμος που τρελαίνει τα gps. Ξεκινά ως Καραγεώργη Σερβίας, γίνεται Περικλέους, μετά από λίγο γίνεται Αθηναΐδος και μετά Αγίας Ειρήνης. Επίσης είναι ο δρόμος που μπορείς να τον ονομάσεις η “περίληψη” του ιστορικού τριγώνου. Δημόσιες Υπηρεσίες, καφετέριες, υφασματάδικα, μπαρ, το Υπερωκεάνιο, το Faust, κοσμηματοπωλεία, καλή αρχιτεκτονική, κακή αρχιτεκτονική και γενικά σε κίνηση να βρισκόμαστε. Το πρωί βαβούρα, το βράδυ αιθανόλη. Αν με ρωτάγατε τι θα ήθελα να αλλάξει θα σας απαντούσα τρία πράγματα: 1. Να γίνει πεζόδρομος. 2. Να τον καθαρίζει πιο συχνά ο Δήμος και να μπουν σε ένα σταθερό σημείο μπλε κάδοι. 3. Να μπουν στη γωνία Λέκκα και Περικλέους χημικές τουαλέτες ώστε να μην κατουράει όλη η μπαρόβια Ελλάδα έξω από την πόρτα μου. Εδώ που τα λέμε αυτά θέλει και όλη η Αθήνα. Κατά τ’ άλλα αν υπήρχε μια κατάταξη με τις χειρότερες μεριές της πόλης, η Περικλέους, ούτε κατά διάνοια θα ήταν μέσα σε αυτές. Δεν είναι γειτονιά αλλά ούτε και γκέτο. Ένα εμπορικό στενό στο κέντρο με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και έτσι προκύπτει το ερώτημα: Είναι η Περικλέους που έχει ανάγκη μια εθελοντική αστική παρέμβαση από οποιαδήποτε ομάδα; Ή μήπως αυτές οι καινούριες γλαστρούλες είναι σαν να προσθέτεις λίγο ακόμα ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη; Ο τοίχος που βλέπετε στις φωτογραφίες είχε κάτι άθλια γκράφιτι. Είχε, όμως, και ένα καλό σύνθημα ενός ΠΑΟΚτζή που με διάφορους τρόπους πηδούσε όλη την Αθήνα. Ήταν ενδιαφέρον να το βλέπεις κάθε πρωί. Σε έβαζε στη θέση σου. Τώρα κάθε πρωί θα βλέπω έναν χακί ουρανό και κάτι γκρι πολυκατοικίες. Θα μου πείτε: “δικός σου είναι ο τοίχος;”. Θα σας απαντήσω “όχι, αλλά ποιανού είναι;”. Θα μου απαντήσετε: “τι γκρινιάζεις, δεν σου αρέσει που ήρθαν αυτοί οι άνθρωποι και την ώρα που εσύ κοιμόσουνα έφτιαξαν κάτι όμορφο έξω από την πόρτα σου;” Θα ξαναπαντήσω: “ναι, φυσικά και τους ευχαριστώ! Αλλά ποιος θα το φροντίσει όταν φύγουν;” Και έτσι πάμε και στο επόμενο καίριο ερώτημα της εποχής μας: τώρα που ξεκινήσαμε όλοι ξαφνικά να αγαπάμε την Αθήνα, μπορούμε όλοι να παρεμβαίνουμε ώστε να διαμορφώσουμε την αισθητική της; Και στην τελική αν έχουμε δεχθεί πως μόνο η ιδιωτική πρωτοβουλία θα μας σώσει, δεν θα έπρεπε οι συνάδελφοι ιδιώτες να μας χτυπήσουν την πόρτα και να μας ρωτήσουν: παιδιά έχουμε μια ιδέα, να σας αλλάξουμε λίγο τον μίζερο τοίχο σας, θέλετε να μας πείτε καμιά ιδέα, αφού όπως τα έχει φέρει η ζωή κατοικείτε εδώ πέρα; Βέβαια, εδώ ο κόσμος καίγεται και εμείς θα μιλάμε για τοίχους; Στην προκειμένη περίπτωση, ναι. Γιατί κάποια στιγμή πρέπει να επενδύσουμε στην διαδικασία του διαλόγου των τοπικών αρχόντων, των φορέων, των εθελοντικών ομάδων με τους κατοίκους και τους άμεσα ενδιαφερόμενους. Γιατί αν δεν τους βάλουν στη διαδικασία (επαναλαμβάνω επίτηδες τη λέξη) να φροντίσουν το δεντρολίβανο έξω από την πόρτα μου τότε όλες αυτές οι πραγματικά αξιόλογες δράσεις το μόνο που προσφέρουν είναι ένα ακόμη μιντιακό πυροτέχνημα. Και έχουμε πολλά από δαύτα!

Μια διαφορετική ματιά στο λιμάνι του Πειραιά

απο το site

popaganda «Μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις», σύμφωνοι. Κάλλιστα όμως μπορεί μία λέξη να αποτυπωθεί με χιλιάδες εικόνες- αναμνήσεις ή καλύτερα ματιές. Η Ελλάδα έχει πολλά λιμάνια –κάποια λειτουργούν ακόμη, κάποια όχι. Εκείνο του Πειραιά όμως παραμένει το πιο κεντρικό και άρρηκτα συνδεδεμένο με την αστική κουλτούρα. Ο δήμος Πειραιά εξάλλου αποτελεί ένα απόλυτα βιομηχανικό τοπίο με τις περισσότερες γειτονιές του να έχουν διαμορφωθεί σ’ αυτό το πλαίσιο, όπως οι επαγγελματική ή μη αλιεία στο Κερατσίνι. Πριν 46 χρόνια, το 1968, κατεδαφίστηκε προς απογοήτευση πολλών το Ρολόι του Πειραιά. Για τους νεότερους, το Ρολόι ήταν ένα κτίριο- σύμβολο του Πειραιά από το 1869 όπου στεγαζόταν το Δημαρχείο με εξαίρεση των χρόνων της Κατοχής που το εν λόγω κτίριο επιτάχθηκε για την στέγαση στρατιωτικών Υπηρεσιών. Πίσω στο 2014, ο νυν δήμαρχος κ. Βασίλης Ι. Μιχαλολιάκος δίνει φωνή στις επιθυμίες πολλών κατοίκων και αναλαμβάνει την πρωτοβουλία για την ανέγερση του συμβόλου του Πειραιά. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την ανέγερση του Ρολογιού, θα βρεθεί στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά, οι φωτογράφοι Όλγα Μπάστα και Μιχάλης Καρκαβίλας (Mike Karkas) για να εκθέσουν τον δικό τους Πειραιά. Η έκθεση με τίτλο «Όσο κι αν ψάξω δε βρίσκω άλλο λιμάνι», μας ταξιδεύει στις γειτονιές πλάι στο λιμάνι που η θάλασσα «μπλέκεται» με τον ουρανό και την πόλη. Τοπία που φαντάζουν ίσως άσχημα στο απλό μάτι, παγιδεύονται με μία απροσδόκητη ομορφιά από τον φακό των δύο φωτογράφων. «Είμαστε από εδώ και αν και άλλες γειτονιές του Πειραιά θεωρούνται ομορφότερες, εμείς γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε στο Κερατσίνι το οποίο είναι όμορφο με τον δικό του τρόπο», μας λέει η κ. Μπάστα. Η επεξεργασία που έχει γίνει αποσκοπεί στο να δοθεί η αίσθηση της τρίτης διάστασης και το επιθυμητό σημείο εστίασης. «Ουσιαστικά οι φωτογραφίες είναι μια φωτοειδησεογραφία που διασχίζει το λιμάνι του Πειραιά από το Χατζηκυριάκειο εως το Κερατσίνι και αντίστροφα», διευκρινίζει. Η έκθεση ανοίγει τις πόρτες της την Τρίτη 18/3 και είναι μια μοναδική ευκαιρία να «δούμε» τον Πειραιά μέσα από τα μάτια δύο νέων ανθρώπων όπως και να «δώσουμε την προσοχή που χρειάζεται επιτέλους η Δημοτική Βιβλιοθήκη Πειραιά». *Καθημερινά: 10:00-14:00 και 18:00-21:00, είσοδος ελεύθερη http://popaganda.gr/mia-diaforetiki-matia-sto-limani-tou-pirea/#slide2

Επιτέλους μουσείο Μαρία Κάλλας στην Αθήνα Θα εγκαινιαστεί το 2015 στην οδό Μητροπόλεως.

Το 2015 θα φέρει μια χαρμόσυνη είδηση για όσους αγαπούν την όπερα και τον πολιτισμό. Η Ελλάδα θα αποκτήσει το δικό της μουσείο αφιερωμένο στη Μαρία Κάλλας, την Ελληνίδα-θρύλο της κλασικής μουσικής, που θαυμάζει όλος ο κόσμος, αλλά μέχρι τώρα εμείς είχαμε μόνο την περιφάνεια της καταγωγής της. Το τετραώροφο κτίριο της οδού Μητροπόλεως, τον αριθμό 44, θα στεγάσει αυτό το Μουσείο, σε μια προσπάθεια να στεγαστεί ο θρύλος της Κάλλας και να φέρει πλήθος κόσμου στην Αθήνα και τη χώρα μας. Η μουσειολογική μελέτη έγινε από την Καθηγήτρια μουσειολογίας Ανδρομάχη Γκαζή, την αρχιτέκτονα Ερατώ Κουτσουδάκη-Γερολύμπου, ενώ καθοριστική υπήρξε η συνδρομή του μουσικολόγου Αλέξανδρου Χαρκιολάκη. Η συμφωνία επήλθε παρουσία του Δημάρχου Γιώργου Καμίνη, στις 2 Απριλίου. photo-11 Στο κτίριο όπου επρόκειτο να μετακομίσει το Θεατρικό Μουσείο θα στεγαστεί τελικά το Μουσείο Κάλλας. Κι αυτό γιατί, δεν βρέθηκαν τα χρήματα που χρειαζόταν για να γίνει αυτό, αφήνοντας τελικά κενή τη θέση για το χώρο. Με την εφαρμογή του σχεδίου όμως, θα έχουμε ένα σύγχρονο Μουσείο που θα ιντριγκάρει τόσο τους λάτρεις της μεγάλης ντίβας, όσο και τους λιγότερο μυημένους. Και αυτό αποτελεί στοίχημα, που θα καθορίσει και την επισκεψιμότητα αναμφίβολα. Εκεί, λοιπόν θα εκτίθενται σημαντικές πληροφορίες για τη ζωή και το έργο της, δυο άξονες που θα συνδυάζονται για να υπάρξει όσο το δυνατόν καλύτερη εμβάθυνση στην προσωπικότητά της. Αυτό θα γίνει σε τέτοιο βαθμό, αφού στο χώρο θα συστεγάζονται ένα μπιστρό και μια βιβλιοθήκη όπου θα υπάρχει πρόσβαση σε βιβλιογραφικό, ηχητικό και οπτικοακουστικό αρχείο, όλα φιλτραρισμένα και αναφερόμενα στη Μαρία Κάλλας. Τέλος, σε ό,τι αφορά το κόστος, αυτό θα αγγίξει το 1 εκατομμύριο ευρώ, το οποίο θα καλυφθεί από κάποιον ιδιώτη, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. http://popaganda.gr/epitelous-mousio-maria-kallas-stin-athina/

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΚΟΥΜΑΚΑΤΟΣ: ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΝΑΛΙΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

απο το http://triantafylloug.blogspot.gr

«τολμηρές λύσεις»: με αφορμή τις δυο αυτές λέξεις που χρησιμοποίησα σε σχόλιο μου για την συγκεκριμένη μελέτη, ο Ανδρέας Γιακουμακάτος διατυπώνει μια διαφορετική προσέγγιση. ( 20 ΜΑΡ 2014)

Αγαπητέ Γιώργο,
Με αφορμή την παρουσίαση της πολύ επιτυχημένης εκδήλωσης για την οδό Σταδίου/Πανεπιστημίου (επιτυχημένης επικοινωνιακά αλλά μένει να αποδειχτεί και επί της ουσίας) διαπίστωσα επίσης στο μπλογκ σου την ιδιαίτερη εκτίμηση που τρέφεις για τη μελέτη του μουσείου εναλίων αρχαιοτήτων στον Πειραιά το οποίο απόσπασε το πρώτο βραβείο στον πρόσφατο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό. Διάβασα την αιτιολόγησή σου: ο διαγωνισμός ήταν πράγματι καλά οργανωμένος και φάνηκε ότι οι οργανωτές είχαν την ειλικρινή πρόθεση να κάνουν το καλύτερο. Διάβασα όμως και δυο λέξεις που χρησιμοποίησες, τις «τολμηρές λύσεις» σε σχέση με τη συγκεκριμένη μελέτη, και αναρωτήθηκα τι να σημαίνουν άραγε αυτές οι λέξεις στην περίπτωση αυτή. 

Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή: ο αγωνοθέτης μας καλεί να παρέμβουμε σε ένα κτίριο του 1933 μέσα στο λιμάνι του Πειραιά και να το μετατρέψουμε σε μουσείο. Ποια είναι η πιο σωστή προσέγγιση; Το κτίριο είναι ένα αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής από οπλισμένο σκυρόδεμα, που ανήκει μάλιστα στην περίοδο του ελληνικού μοντέρνου κινήματος. Είναι λιτό, δομικά ευανάγνωστο, με πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι όγκων σε μια τουλάχιστον όψη (που θυμίζει την πρωτομοντέρνα βιομηχανική αρχιτεκτονική της Μεσευρώπης), με ένα πύργο σαν εκείνο του Δημαρχείου του W.M. Dudok στο Χίλβερσουμ της Ολλανδίας (1924) και διακριτικά στοιχεία μιας κομψής ντεκό διακόσμησης. Παράλληλα, το κτίριο αυτό βρίσκεται στην πάλλουσα καρδιά μιας επισκευαστικής ζώνης στο λιμάνι ενώ προβάλλεται πάνω στις δυτικές συνοικίες του Λεκανοπεδίου, σε μια περιοχή βιομηχανικού/μικροαστικού προλεταριάτου γεμάτη αυθαίρετους οικισμούς και στοιχειώδη οικιστική ποιότητα, λαϊκή και αυθεντική μαζί. 

Η περιοχή αυτή έχει ταυτότητα, μνήμες και παραστάσεις ισχυρότατες: οι λαϊκές ρασιοναλιστικές πολυκατοικίες της Δραπετσώνας είναι λίγες εκατοντάδες μέτρα από εκεί, σε έναν χώρο που θα μπορούσε να αποτελέσει «μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς» της Ουνέσκο από την ανάποδη, επειδή ακριβώς χαρακτηρίζεται από βαθιά ριζωμένα στοιχεία ιστορικής και κοινωνικής μνήμης και ταυτότητας που διαμορφώθηκαν ειδικά μετά το 1922. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έχασε τη ζωή του εκεί κοντά, στη διάρκεια των γυρισμάτων της τελευταίας και μοιραία ημιτελούς ταινίας του. Με δυο λόγια: είναι η περιοχή ενός μεσογειακού λιμανιού όπως μπορεί να είναι εκείνο της Νάπολης, της Γένοβας ή της Μασσαλίας. 

Δεν αγαπώ την εύκολη λαϊκιστική ρητορική, αλλά είναι βέβαιο ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με μια ιδιαίτερη περίπτωση. Αν μη τι άλλο οφείλουμε να «ακούσουμε» τη λιτότητα και τη «δωρικότητα» του χώρου, να κατανοήσουμε την ταυτότητα και τις ευαισθησίες του, να διαβάσουμε το πνεύμα του τόπου στον οποίο παρεμβαίνουμε (genius loci μας αρέσει να το λέμε σε άλλες περιπτώσεις) για να σχεδιάσουμε με έναν τρόπο συμβατό ως προς το περιβάλλον και αποδεκτό, αν μη τι άλλο αντιληπτό, από τους πρώτους αποδέκτες του, τους ανθρώπους που έχουν γεννηθεί, ζουν και εργάζονται εκεί («κριτικό τοπικισμό» μας αρέσει να το λέμε σε άλλες περιπτώσεις). Η περιοχή χαρακτηρίζεται από μια έντονη, ρωμαλέα θα έλεγα, ταυτότητα βιομηχανικής και παραγωγικής ζώνης, με φόντο τον λευκό θόρυβο της κονιορτοποιημένης μικροκλίμακας των κατοικιών, από το Πέραμα ως τη Φρεαττύδα. Πώς συνδιαλέγεται το νέο μουσείο με αυτό το κοινωνικό και πολιτισμικό σκηνικό; 

Στην περίπτωση του πρώτου βραβείου αυτού του διαγωνισμού, δεν φαίνεται να προκρίθηκε η παραπάνω στάση. Οι αξιόλογοι κατά τα άλλα αρχιτέκτονες αντιμετώπισαν το κτίριο ως ένα ανώνυμο κουφάρι και πάνω σε αυτό ανέπτυξαν τις σχεδιαστικές τους δεξιότητες. Είναι εντυπωσιακό ότι στο κατά τα άλλα καλοφτιαγμένο βίντεο που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα σου, το κτίριο ορίζεται ως «Monument of industrial history»! Δεν γίνεται αντιληπτή η αντίφαση του πράγματος; Το κτίριο –όχι μόνο σε αυτή τη μελέτη αλλά και σε πολλές άλλες του σχετικού διαγωνισμού– είναι απλώς το πρόσχημα για μια λιγότερο ή περισσότερο ευφάνταστη επεξεργασία, χωρίς την υποψία ότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι τις οποίες ο αρχιτέκτονας οφείλει να σεβαστεί. Διαφορετικά είναι αποδεκτό και ό,τι συνέβη για παράδειγμα στο κτίριο Φιξ της λεωφόρου Συγγρού (του Τάκη Ζενέτου συνηθίσαμε να λέμε, τι ειρωνεία) ή στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης με τον περιώνυμο «εκσυγχρονισμό» του. Η επεξεργασία του πειραιώτικου σιλό ολοκληρώθηκε με εκείνο τον ανοίκειο ερυθρό σωλήνα εν είδει θαλάσσιου τέρατος, και ένα γενικό χειρισμό του χώρου ανάλογο με εκείνο άλλων παρεμφερών παραδειγμάτων που θα έπρεπε να αποφεύγονται, όπως για παράδειγμα η πρόσφατη πλατεία της Θέρμης στη Θεσσαλονίκη, μια «ψηφιακά» αμετροεπής επέμβαση σε περιβάλλον και κλίμακα προσφυγικού συνοικισμού. Ανάλογα πράγματα συμβαίνουν για παράδειγμα στην Αλβανία, έχεις δει τους νέους ουρανοξύστες στα Τίρανα διεθνών αρχιτεκτονικών γραφείων ή τη μελέτη της τοπικής νέας Βουλής των Coop-Himmelb(l)au; Από τη μια οι διάσημοι δυτικοί, από την άλλη οι φιλόδοξοι ιθαγενείς που πιθηκίζουν δυτικότητα, τι περιμένεις; Αντίθετα, η Tate Modern των Herzog & De Meuron, που αναφέρθηκε συχνά ως περίπτωση ανάλογη του πειραιώτικου σιλό, αντιμετωπίζει το ζήτημα μέσα στο πνεύμα που και το σημείωμα αυτό υποστηρίζει. Οι Λονδρέζοι φαίνεται δεν είναι «ιθαγενείς». 

Στην περίπτωση λοιπόν του Πειραιά, βρισκόμαστε μπροστά σε μια σχεδιαστική επεξεργασία που όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει το κτίριο ως «διατηρητέο» (για αρχιτεκτονικούς καταρχήν λόγους) αλλά παραβιάζει περιβαλλοντικούς και πολιτισμικούς κώδικες μιας ολόκληρης περιοχής, μετατρέποντας σε «ακατανόητη» μια παρέμβαση που θα όφειλε να συνδιαλέγεται και να μεταλλάσσει έντεχνα τους πολιτισμικούς κώδικες του τόπου έτσι ώστε να γίνεται αποδεκτό από διαφορετικούς χρήστες, τόσο τους ανύποπτους όσο και τους «υποψιασμένους» γύρω από τη σύγχρονη αρχιτεκτονική. Κάποιες μελέτες βέβαια το επιχείρησαν με ένα διαφορετικό σχεδιαστικό ήθος, ιδιαίτερα ανάμεσα σε εκείνες που τιμήθηκαν με βραβείο ή έπαινο, αλλά το αποτέλεσμα δεν αλλάζει. 

Πιστεύω ωστόσο ότι στην περίπτωση αυτή σημαντική ευθύνη έχει ο αγωνοθέτης, που δεν θα έπρεπε να εμφανιστεί τόσο ανώδυνα και απροβλημάτιστα ουδέτερος αποδέκτης σχεδιαστικών επιλογών, αλλά να ορίσει εκ των προτέρων αρχές και προϋποθέσεις, έτσι ώστε να ενισχύσει μελέτες που θα επιβεβαίωναν την αντίληψη της σημασίας του κτιρίου και του περιβάλλοντος, τον σεβασμό των πολιτισμικών του χαρακτηριστικών και εντέλει τη δυνατότητα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής να μην καταφεύγει στη μανιεριστική ανωνυμία ενός γενικού διεθνιστικού μοντερνισμού αλλά στην οικοδόμηση της συνέχειας ενός διαλόγου με την ταυτότητα και τη μνήμη του τόπου. 

Σε χαιρετώ, 

Ανδρέας