ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΑΣΟΣ ΤΑΣΙΟΥΛΑΣ
Με την απονομή τριών βραβείων στους μελετητές ολοκληρώθηκε η διαδικασία του διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού του δήμου Θεσσαλονίκης για την ανάπλαση της περιοχής των Δώδεκα Αποστόλων, ενός από τα σημαντικότερα μνημεία της Θεσσαλονίκης, την ανάπλαση του οποίου μάλιστα έχει προκρίνει ως άμεσα υλοποιήσιμο έργο και το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Η περιοχή των Δώδεκα Αποστόλων βρίσκεται στο δυτικό άκρο του ιστορικού κέντρου της πόλης, σε επαφή με την πλατεία Βαρδαρίου, και συγκεντρώνει πολλά μνημεία παγκοσμίως γνωστά. Ωστόσο, σωρεία προβλημάτων και αντιθέσεων την καθιστούν ένα υποβαθμισμένο τμήμα της πόλης, που χρήζει άμεσης ανάδειξης και ένταξης στην πόλη. Ορίζεται από τις οδούς Αγίου Δημητρίου, Α. Κάλβου, Καρατζά, ενώ τα βυζαντινά τείχη αποτελούν το δυτικό της όριο. Τα τέσσερα σημαντικά μνημεία είναι ο ναός των Δώδεκα Αποστόλων, η Κινστέρνα και ο Πυλώνας της βυζαντινής μονής (ίδιο μνημειακό σύνολο) και το οθωμανικό λουτρό Πασά Χαμάμ ή Λουτρά Φοίνιξ.
Τα προβλήματα
Τα σημαντικότερα προβλήματα της περιοχής είναι η υποβάθμιση και το κυκλοφοριακό. Στόχος του δήμου ήταν να γίνει ανάπλαση και εξυγίανση της περιοχής, αισθητική αναβάθμιση των μετώπων των οικοδομικών τετραγώνων που περιβάλλουν τα μνημεία και οργανική σύνδεση της περιοχής με την πόλη.
Στόχος είναι η βελτίωση της αναγνωρισιμότητας, η προστασία και ανάδειξη του ανασκαμμένου χώρου, η σύνδεσή του με το υπόλοιπο μνημειακό σύνολο και η ανάδειξη της σημασίας του νερού, καθώς ιστορικά υπήρξε κυρίαρχο στοιχείο της περιοχής.
Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι το κυκλοφοριακό και το εχθρικό περιβάλλον για τους πεζούς. Η περιοχή εμφανίζεται ασύνδετη με τον υπόλοιπο ιστό, ενώ τραγικά είναι τα προβλήματα στάθμευσης.
«Σωρεία προβλημάτων και αντιθέσεων καθιστούν την περιοχή ένα υποβαθμισμένο τμήμα της πόλης που χρήζει άμεσης ανάδειξης και ένταξης. Το σημαντικότερο πρόβλημα εντοπίζεται στη μεγάλη συγκέντρωση χρήσεων σχετικών με εξυπηρετήσεις αυτοκινήτων, που σε συνδυασμό και με την άναρχη στάθμευση έχει ως αποτέλεσμα την υπερβολική παρουσία τους. Η έκταση επέμβασης, την οποία αποτελούν οι ελεύθεροι χώροι μεταξύ των οικοδομικών τετραγώνων, είναι περίπου 12.000 τ.μ.», αναφέρει ο δήμος.
Μελέτες
Το πρώτο βραβείο πήρε η «ΤΡΟΠΑΛΙΣ ΕΤΕ - Α. ΤΣΕΡΑΝΙΔΗΣ και συνεργάτες ΕΕ». Κεντρική ιδέα της μελέτης είναι η ανάδειξη και προβολή των μνημείων. Προβλέπονται παρεμβάσεις ήπιας μορφής στις χαράξεις και στις διαδρομές και ενοποίηση του περιβάλλοντα χώρου με πεζοδρόμηση των οδών της περιοχής, απομάκρυνση των σταθμευμένων οχημάτων και χρήση ενιαίων υλικών και στοιχείων εξοπλισμού. Επίσης, οριοθέτηση της περιοχής με μετατροπή της οδού που την περιβάλλει σε οδό ήπιας κυκλοφορίας και δημιουργία δύο σημείων στάσης στο ύψος της Αγ. Δημητρίου, διαμορφώσεις για την πρόσβαση ατόμων με αναπηρίες, παρεμβάσεις μείωσης της ηχορύπανσης και αύξησης του πρασίνου και βελτιώσεις στην πλατεία.
Το δεύτερο βραβείο πήρε η «METROPOLIS ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ» ΕΠΕ. Η ομάδα μελέτης προτείνει ανάπλαση στο κτιριακό απόθεμα, φυτεύσεις, φωτισμό, αξιοποίηση του νερού, χώρους στάσης κ.ά.
Το τρίτο βραβείο έλαβε η «Μ. Καντιδάκης - Σύμβουλοι Μηχανικοί» ΕΕ. Η πρόταση επιχειρεί να διαμορφώσει συνεχή δημόσιο χώρο και προτείνει παρεμβάσεις σε πεζοδρόμια και πλατείες.