«∆εν έχουµε αρχιτεκτονική!»

απο ΤΑ ΝΕΑ

ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΣΧΕ∆ΙΑ ΤΟΥ ΑΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙ∆Η ΕΠΑΝΑΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΤΟΜΟΥΣ

«∆εν έχουµε σήµερα ελληνική αρχιτεκτονική – κι ας µη θυµώσει κανένας! ∆εν έχουµε αρχιτεκτονικές µορφές που να στέκουν µέσα στο φως και στη µορφή τουτοπείου (sic) µας, δενέχουµε και ούτε θα αποκτήσουµε ποτές, όσο ο εαυτός µας τρέχει κι ακκίζεταικαι τσακίζεται γιαπράξεις που δεν έχουν παρά µονάχα µίαν πρόσκαιρη σηµασία. Αφίνοντας (sic) τα πάντα σε ένα εφήµερο πέρασµα, µέσα στη δίνη του συρµού, χωρίς πίστη και πόνο και δέος», έγραφε ο αρχιτέκτονας Αρης Κωνσταντινίδης το 1947, αποτιµώντας τα αρχιτεκτονικά, κοινωνικά και πολιτικά δεδοµένα της εποχής του.

Οι εκτιµήσεις του, «σκέψεις γενικές», όπως τις παρουσιάζει ο ίδιος στο βιβλίο του «∆ύο “χωριά” από τη Μύκονο»,συνοδεύουν τα σχέδιά του από τα παραδοσιακά σπίτια του νησιού, τα οποία µελέτησε σε εκείνο το ταξίδι του. Η επικαιρότητά τους είναι µια απόδειξη του ενδιαφέροντος που έχει προξενήσει το έργο του, τόσο στη διεθνή όσο και την εδώ αρχιτεκτονική κοινότητα. Οι σκέψεις του Κωνσταντινίδη κυκλοφορούν ξανά. Τα γραπτά του επανεκδίδουν οι Πανεπιστηµιακές Εκδόσεις Κρήτης, µε την άδεια των παιδιών και κληρονόµων του αρχιτέκτονα, ∆ηµήτρη Κωνσταντινίδη και Αλεξάνδρας Τσουκαλά. Η αρχή γίνεται µε µία τριάδα που θα κυκλοφορήσει σε κασετίνα. Πρόκειται για τα «∆ύο “χωριά” από τη Μύκονο», τα «Παλιά αθηναϊκάσπίτια» και τα «Ξωκκλήσια της Μυκόνου». Θα ακολουθήσουν τα βιβλία του «Η αρχιτεκτονική της αρχιτεκτονικής - Ηµερολογιακάσηµειώµατα» και «Για την αρχιτεκτονική».

Ο Αρης Κωνσταντινίδης υπήρξε ο αρχιτέκτονας που επένδυσε στο ελληνικό τοπίο. Οι γραπτές σκέψεις του, τα χτισµένα έργα του, τα σχέδιά του είναι η σύνθεση αυτής της επιλογής: ελληνική αρχιτεκτονική απέναντι στην ξενόφερτη µίµηση. Ο Κωνσταντινίδης επέµενε στην ανάδειξη της συνέχειας µέσα από τηναποδοχή της ελληνικής µας ταυτότητας.Και στη λειτουργία της αρχιτεκτονικήςγια να εξυπηρετεί ανάγκες και να δίνει λύσεις και όχι να γίνεται µέσο προσωπικής προβολής και ικανοποίησης του εγώ του κατασκευαστή. Πέρα απότην άσκησηδηµόσιας αρχιτεκτονικής, καθώς ανήκε στη γενιά των αρχιτεκτόνων του µοντέρνου κινήµατος που συµµετείχαν στα µεταπολεµικά έργα ανασυγκρότησης του υπουργείου ∆ηµοσίων Εργων, αναλαµβάνοντας τονσχεδιασµό των ξενοδοχείων «Ξενία» και την κατασκευή σειράς εργατικών κατοικιών, ο Αρης Κωνσταντινίδης άφησε το στίγµα του και µε ιδιωτικά έργα. 


Εχτιζε «δοχεία ζωής»

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1913, σπούδασε στο Πολυτεχνείο του Μονάχου και ήρθε σε επαφή µε τις απόψεις του µοντέρνου κινήµατος. Η θέση του Αρη Κωνσταντινίδη στον δηµόσιο τοµέα, αρχικά στην Πολεοδοµική Υπηρεσία της Αθήνας και µετά τον πόλεµο στον Οργανισµό Εργατικής Κατοικίας, µε το του προϊσταµένου της Τεχνικής Υπηρεσίας στον ΕΟΤ, του έδωσε την ευκαιρία να εφαρµόσει την πεποίθησή του ότι η αρχιτεκτονική είναι ένα κοινωνικό λειτούργηµα. «Καταφέρνει όχι µόνο να χτίζει “δοχεία ζωής” (ο όρος είναι του ίδιου), αλλά και να διαµορφώνει µία σαφή αρχιτεκτονική γλώσσα µε την οποία παίρνει θέση πάνω στα µεγάλα προβλήµατα της εποχής του», αναφέρει ο γιος του ∆ηµήτρης Κωνσταντινίδης. «Το ενδιαφέρον του για τη δηµιουργία µιας σύγχρονης αρχιτεκτονικής που να βγαίνει από τις ανάγκες του τόπου του τον οδηγεί στο να µελετήσει εκτεταµένα την ανώνυµη αρχιτεκτονική στην Ελλάδα και να δηµοσιεύσει τρία βιβλία από το 1947 έως το 1953, όπου καταπιάνεται µε συγκεκριµένα παραδείγµατα ανώνυµης αρχιτεκτονικής».