Η συμπεριφορά του κοινού στα μουσεία

O αριθμός των επισκεπτών στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία συνεχίζει να μας ξαφνιάζει ευχάριστα. Σύμφωνα με τις τελευταίες καταγραφές στο πρώτο δεκάμηνο του 2013 παρουσιάζεται άνοδος κατά 15,7% στους επισκέπτες των μουσείων και αύξηση κατά 14,5% στις εισπράξεις σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Ενας λόγος παραπάνω για να δούμε -εκτός από τις ελλείψεις τους- τι προσέχει το κοινό σ’ αυτά. Πώς η αρχιτεκτονική επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τα μουσεία. Αλλά και πώς σχετίζεται με την «τέχνη του εκθεσιακού σχεδιασμού». Το βιβλίο της Καλής Τζώρτζη «Ο χώρος στο μουσείο: η αρχιτεκτονική συναντά τη μουσειολογία», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Πολιτιστικό Iδρυμα Ομίλου Πειραιώς και εντάσσεται στη σειρά «Μουσειολογία», διερευνά αυτό ακριβώς το πεδίο. Τους άρρηκτους δεσμούς αρχιτεκτονικής και μουσειολογίας. Η συγγραφέας, αντλώντας τα παραδείγματά της από τον χάρτη των ελληνικών αλλά και των ξένων μουσείων, και ύστερα από επιτόπια έρευνα, παρουσιάζει αναλυτικά την προβληματική της αλλά και τα στοιχεία που σχετίζονται με το κατά πόσον και μέχρι ποιου σημείου η αρχιτεκτονική επηρεάζει τη μουσειακή εμπειρία όχι μόνο μέσω της μορφής του κτιρίου αλλά και μέσω ενός συστήματος χωρικών σχέσεων. Τι μπορεί να εννοεί η επίκουρη καθηγήτρια Μουσειολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών μιλώντας για «χωρικές σχέσεις»; Εννοεί τον τρόπο με τον οποίο το ίδιο το μουσείο, ως αρχιτεκτόνημα, δημιουργεί αυτόματα γύρω του ένα πλέγμα σχέσεων. «Πρώτον, μεταξύ των εκθεσιακών χώρων, καθορίζοντας τον τρόπο με τον οποίο τους εξερευνούμε και τους χρησιμοποιούμε. Δεύτερον, μεταξύ των εκθεμάτων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο τα αντιλαμβανόμαστε και τα διαβάζουμε. Και τρίτον, μεταξύ των επισκεπτών […]». Η Καλή Τζώρτζη, σε 400 σελίδες, παρουσιάζει τη διαχρονική εξέλιξη εμβληματικών μουσείων, επιλέγει προς μελέτη ζεύγη μουσείων τα οποία θεωρούνται κτίρια-σύμβολα: το Castelvecchio στη Βερόνα και την πτέρυγα Sainsbury στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, το Κέντρο Pompidou και την Tate Modern κ.ά. Επίσης αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες ελληνικών μουσείων και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα περιπτώσεων όπως είναι το Μουσείο της Ακρόπολης, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης αλλά και το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα, στον Βόλο, ένα από τα μουσεία του πρότυπου δικτύου μουσείων του ΠΙΟΠ. Στο Μουσείο της Ακρόπολης η συμπεριφορά των επισκεπτών φαίνεται να διαμορφώνεται από τις χωρικές επιλογές τους οι οποίες επηρεάζονται από τον τρόπο που οργανώνονται τα εκθέματα, ενώ στην περίπτωση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου οι επισκέπτες επηρεάζονται από τις εκθεσιακές επιλογές τους. http://www.kathimerini.gr/762192/article/politismos/vivlio/h-symperifora-toy-koinoy-sta-moyseia