Ανάφη, το εβένινο γλυπτό του Αιγαίου

απο την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Μ’ ένα κατάλευκο μπαλκόνι στο πέλαγος, τη Χώρα, χτισμένη αμφιθεατρικά με ιδιαίτερη, γαλήνια αρχιτεκτονική

Του Κωνσταντινου Χαντζοπουλου

Ενα μικρό εβένινο γλυπτό που ξεπροβάλλει μέσα στην αγκαλιά του Αιγαίου είναι η Ανάφη, ενώ μέσα από τα κατάμαυρα, ηφαιστειακά σπλάχνα της ξεπηδά μια πανέμορφη λευκή Χώρα, που από ψηλά ατενίζει τη μεγάλη της αδελφή τη Σαντορίνη και την απεραντοσύνη του γαλάζιου. Η ομορφιά της Ανάφης, η λιτή ομορφιά του μαύρου πάνω στο γαλάζιο, είναι αυτή που μαρτυρά τη γαλήνια δύναμη της μάνας γης, και είναι αυτή που προσδίδει με τη σειρά της τον μοναδικό, άγριο χαρακτήρα σε αυτό το ιδιαίτερο νησί.

Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, σε αντίθεση με τη γειτονική Σαντορίνη, η Ανάφη αποτελεί μια μικρή έκπληξη, είναι ένα γνήσιο, ηφαιστειακό μαύρο πετράδι που σε περιμένει να το ανακαλύψεις. Από τη στιγμή που το πλοίο θα αράξει στο μικρό λιμάνι της, η άγρια γοητεία αυτού του τόπου θα σε συνεπάρει χωρίς αρχικά να το αντιληφθείς, ίσως η πρώτη γεύση έρθει με την ανάβαση ψηλά στη μαγευτική της Χώρα. Σαν ένα κατάλευκο μπαλκόνι που κοιτάζει στο Αιγαίο, η Χώρα της Ανάφης είναι χτισμένη αμφιθεατρικά, με μια ιδιαίτερη και γαλήνια αρχιτεκτονική, που ίσως φέρει στη μνήμη σου κάποια άλλα σοκάκια, κάτω από τη σκιά της Ακρόπολης! Μην εκπλαγείς γι’ αυτό το παιχνίδι της μνήμης, καθώς ένα μικρό αντίγραφο της Χώρας της Ανάφης βρίσκεται στην Πλάκα, τα γνωστά Αναφιώτικα: Χτισμένα από το 1847 έως το 1863 από Αναφιώτες οικοδόμους που ήρθαν στην Αθήνα για να χτίσουν τα Ανάκτορα του βασιλιά Οθωνα, έφεραν την κυκλαδίτικη πνοή της θάλασσας στο κέντρο της Αθήνας.

Εδώ θα μπορέσεις να βρεις, σχετικά εύκολα, ωραία, παραδοσιακά δωμάτια και ξενώνες για να μείνεις, σε λογικές τιμές παρόλο που η Ανάφη έχει αρχίσει να γίνεται γνωστή ως προορισμός. Η Χώρα είναι πάντως ένας μικρός θησαυρός από εικόνες κι εκπλήξεις που σε περιμένουν σε κάθε γωνιά αυτού του λευκού λαβύρινθου. Αξίζει λοιπόν να την περπατήσεις όλη, από τη μικρή άνω πλατεία με την πανοραμική θέα μέχρι τα σοκάκια της γύρω από τα ερείπια του βενετσιάνικου κάστρου, γεμάτα λουλούδια και νωχελικές γάτες που ξαπλώνουν στη ζεστή γκρίζα πέτρα. Στην κεντρική της περατζάδα θα συναντήσεις όμορφα μεζεδοπωλεία και καφέ για πρωινό, καφέ ή φαγητό, ευλογημένα με μοναδική θέα, στην απάνεμη πλευρά του νησιού όπου είναι χτισμένη η Χώρα. Μερικά από αυτά είναι το «Αρμενάκι», ταβέρνα με ωραία μουσικά σύνολα, η «Αλεξάνδρα» με θέα την κίνηση στον κύριο δρόμο του νησιού ή το «Αστραχάν» με την καλύτερη θέα του νησιού και το «Λιοτρίβι» με το παλιό ελαιοτριβείο του, ενώ θα πρέπει να δοκιμάσεις το εξαιρετικό θυμαρίσιο μέλι, το τυρί της Ανάφης και τα λουκάνικά της. Σε όλα αυτά πρόσθεσε και την απαγόρευση αυτοκινήτων, μιας και η Χώρα αποτελεί παραδοσιακό οικισμό και θα έχεις την ηρεμία και τη γαλήνη που αποζητάς.

Αρχίζοντας δίπλα από το λιμανάκι, στο Κλεισίδι, μια σειρά από παραλίες, άλλες μικρότερες άλλες μεγαλύτερες, εκτείνονται σε όλο το νότιο τμήμα του νησιού και είναι και οι μοναδικές. Γενικά, οι παραλίες της είναι πολύ καλές, όχι τόσο οργανωμένες, εκτός από το Κλεισίδι, αλλά με κρυστάλλινα νερά και άμμο και η γοητεία τους έγκειται ακριβώς στην απομόνωσή τους και στη γαλήνη που αυτή προσφέρει. Οι πιο αξιόλογες είναι το Κατσούνι, η Φλαμουρού και ο φημισμένος Ρούκουνας, μεγάλος και μικρός, όπου ο μεγάλος είναι και η μεγαλύτερη αμμουδερή παραλία του νησιού -και ίσως όλου του Αιγαίου- και διαθέτει και μία αξιόλογη ταβέρνα, τον «Ρούκουνα», με ένα κατσικάκι που θα λιώσει στο στόμα σου. Αν προχωρήσεις ανατολικότερα, θα ανακαλύψεις κι άλλες όμορφες, ερημικές παραλίες, κυρίως με βότσαλα, όπως ο Μέγας Ποταμός ή οι Πρασιές. Αν πάλι αποφασίσεις να περιηγηθείς μέσα στην ενδοχώρα, μπορείς να επισκεφθείς την αρχαία ακρόπολη στο Καστέλλι, με τα αρχαία τείχη της να βάφονται πύρινα από το φως του ήλιου και οι σκιές της περασμένης ακμής της να μακραίνουν μέσα στο μοναχικό ηλιοβασίλεμα.

Ισως όμως το πιο σπουδαίο αξιοθέατο του νησιού να μην έχει δημιουργηθεί από ανθρώπου χέρια, αλλά από τις μεγαλειώδεις δυνάμεις της φύσης. Ενας γιγαντιαίος μονολιθικός βράχος, ύψους 460 μ., ο δεύτερος μεγαλύτερος της Μεσογείου μετά το Γιβραλτάρ υψώνεται σε όλη την απόκοσμη μεγαλοπρέπειά του μέσα από τη θάλασσα. Η διαδρομή από το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής (ή Παναγίας Καλαμιώτισσας) μέχρι την κορυφή του «Βράχου» είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία και ίσως από τις εντυπωσιακότερες διαδρομές που μπορεί να προσφέρει ένα νησί. Είναι σχετικά χρονοβόρα και δύσκολη ως ανάβαση, αλλά η εκπληκτική, σχεδόν τρομαχτική αίσθηση ότι περπατάς ουσιαστικά πάνω σε μια τεράστια πέτρα, σε έναν κολοσσιαίο βράχο με τις ξαφνικές εναλλαγές που σου προσφέρει η μοναδική θέα τόσο στη θάλασσα, όσο και στον ίδιο επιβλητικό όγκο του, θα εγχαραχθεί στο μυαλό σου ως ένα μνημείο του μεγαλείου της φύσης. Στο τέλος της διαδρομής, πάνω στην ερημική κατάλευκη Παλαιά Μονή της Καλαμιώτισσας, αφιέρωσε μια στιγμή στον εαυτό σου: στον ανυπέρβλητο γαλάζιο ορίζοντα που θα σε αγκαλιάσει από παντού και που θα γεμίσει την ψυχή σου με το πιο όμορφο ποίημα μιας θάλασσας απέραντης, που γι’ αυτή τη στιγμή θα είναι όλη δική σου.